ԿԱՅԱՆՆԵՐ ԵՒ ԴԻՐՔՈՐՈՇՈՒՄՆԵՐ

Մեր սե­ղա­նին է Քուէյթ բնա­կող հայ գրա­գէ­տի մը՝ Կի­րա­կոս Գու­յում­ճեա­նի «Կա­յան­ներ եւ դիր­քո­րո­շում­նե­ր» խո­րագ­րով գիր­քը, որ լոյս ըն­ծա­յած է Հա­յաս­տա­նի Գրող­նե­րու միու­թիւ­նը, 2015 թուա­կա­նին:

 Ա­ռա­ջին է­ջին վրայ սրտա­բուխ ու հա­րա­զատ ձօնն է՝ «Քե­զի՝ մեծ հայ­րե­րուս հայ­րե­նի­քին եւ ներշն­չու­մի աղ­բիւ­րի­ն», որ նաեւ ա­մէն մէկ սփիւռ­քա­հա­յու ան­կեղծ մօ­տե­ցումն է եւ հո­գիի կան­չը:

Ա­մե­նայն Հա­յոց Տ.Տ. Գա­րե­գին Բ. Կա­թո­ղի­կո­սի եւ Մե­ծի Տանն Կի­լի­կիոյ Ա­րամ Ա. Կա­թո­ղի­կո­սի՝ վե­հա­փա­ռա­կան զոյգ օրհ­նա­բեր գի­րե­րը, գիր­քը ար­ժե­ւո­րե­լէ ան­դին, հայ մար­դու հա­մար կե­նա­րար, օրհ­նու­թեան ու քա­ջա­լե­րա­կա­նի դրսե­ւո­րում­ներն են: Ա­պա «Սի­վի­լի­թա­ս» հիմ­նադ­րա­մի խոր­հուր­դի նա­խա­գահ, Հա­յաս­տա­նի նախ­կին ար­տա­քին գործ­ոց նա­խա­րար Վար­դան Օս­կա­նեա­նի «Կի­րա­կոս Գու­յում­ճեան ու կա­րե­ւոր բաց մը» գրու­թիւ­նը, որ գրքին կա­րե­ւո­րու­թիւ­նը կ՚ամ­րապն­դէ: Ու յա­ջոր­դա­բար մտա­ւո­րա­կան, հրա­պա­րա­կա­խօս ու գրող՝ Թո­րոս Թո­րա­նեան եւ այլք, գիր­քին մա­սին կը գրեն: Հե­ղի­նա­կին կող­մէ գրուած է յա­ռա­ջա­բա­նը, ուր յա­ւե­լեալ յօ­դուած­նե­րու մա­սին բա­ցատ­րու­թիւն­նե­րը ի­րա­զեկ կը դարձ­նեն ըն­թեր­ցո­ղը ման­րա­մաս­նու­թիւն­նե­րու ու անհ­րա­ժեշտ ցուց­մունք­ներ կու տան դէպ­քի, վայ­րի, պա­տա­հա­րի վե­րա­բե­րեալ: Այլ գիր­քե­րու ալ հե­ղի­նակ է Կի­րա­կոս Գու­յում­ճեան եւ բազ­մա­թիւ յօ­դուած­նե­րու, որ Քու­էյ­թի, այլ ա­րա­բա­կան եր­կիր­նե­րու եւ մի­ջազ­գա­յին ա­րա­բա­գիր մա­մու­լին մէջ հայ­կա­կան տե­սա­կէտ­նե­րը մշտա­պէս կը ներ­կա­յաց­նէ: Հա­ճե­լի է գիտ­նալ, որ Կի­րա­կոս Գու­յում­ճեան գրա­կա­նու­թեամբ, հրա­պա­րա­կա­խօ­սու­թեամբ կը զբա­ղի իր հիմ­նա­կան աշ­խա­տան­քին՝ ձեռ­նար­կա­տի­րու­թեա­ն զու­գա­հեռ եւ լա­ւա­տե­ղեակ է հա­յու­թեան հար­ցե­րուն, գա­ղութ­նե­րու խնդիր­նե­րուն, հայ մա­մու­լի եւ հայ գրա­կա­նու­թեան բա­րե­կամ է: Ան յա­ճախ Հա­յաս­տան կ՚այ­ցե­լէ եւ վեր­ջին հա­յաս­տա­նեան այ­ցե­լու­թեան ըն­թաց­քին ալ սի­րով պա­տաս­խա­նեց ԺԱ­ՄԱ­ՆԱԿ-ի հար­ցում­նե­րուն:

-Պա­րոն Գու­յում­ճեան, կու գաք Մի­ջին Ա­րե­ւել­քէն, որ հա­յու­թեան տագ­նապ­նե­րու կեդ­րոն­նե­րէն մին է այ­սօր: Ի՞նչ տագ­նապ­նե­րէ կ՚անց­նի հա­յու­թիւ­նը Մի­ջին Ա­րե­ւել­քի մէջ, ինչ­պէ՞ս կը տես­նէք հա­յու­թեան վի­ճա­կը այդ եր­կիր­նե­րուն մէջ:

-Ի­րա­կա­նու­թեան մէջ հա­յու­թեան վի­ճա­կը Մի­ջին Ա­րե­ւել­քի մէջ շատ ալ բաղ­ձա­լի վի­ճակ մը չէ: Ա­մէն աշ­խար­հագ­րա­կան տա­րած­քի մէջ բո­լորն ալ ի­րենց յա­տուկ դժուա­րու­թիւն­նե­րը ու­նին: Սու­րիան՝ մեր հա­յոց մայր գա­ղու­թը, գի­տէք՝ ին­չե­րու կ՚են­թար­կուի: Լի­բա­նա­նի մէջ ալ ներ­քին քա­ղա­քա­կան հար­ցե­րը պատ­ճառ կ՚ըլ­լան, որ հա­յու­թիւ­նը իր կար­գին մտա­հո­գու­թիւն­ներ ու­նե­նայ: Ե­գիպ­տո­սի մա­սին խօ­սե­լով՝ պէտք է նշել, որ երկ­րի ընդ­հա­նուր քա­ղա­քա­կան վի­ճա­կը կա­յուն վի­ճակ մը չէ եւ երկ­րի քա­ղա­քա­կան-տնտե­սա­կան հար­ցե­րը ի­րենց ազ­դե­ցու­թիւ­նը ինք­նա­բե­րա­բար կը ձգեն նաեւ փոք­րա­մաս­նու­թիւ­նե­րու վրայ: Ծո­ցի եր­կիր­նե­րը դար­ձեալ դժուա­րու­թիւն­ներ ու­նին, ա­մէնքն ալ ի­րենց քա­ղա­քա­կան, տնտե­սա­կան հար­ցե­րու մէջն են, քա­րիւ­ղի գի­նե­րու նուա­զե­լուն հետ ա­ռըն­չուող այդ եր­կիր­նե­րուն ա­ռած քա­ղա­քա­կան ո­րո­շում­նե­րը բնա­կա­նա­բար, մնա­յուն լա­րուա­ծու­թեան մէջ կը պա­հեն բնա­կիչ­նե­րը: Այս­պի­սին են այդ եր­կիր­նե­րու տագ­նապ­նե­րը, ո­րոնք հա­յե­րու վրայ ալ կ՚անդ­րա­դառ­նան:

Մի­ջին Ա­րե­ւել­քի մէջ տնտե­սա­կան եւ քա­ղա­քա­կան փայ­լուն ա­պա­գա­յի մը տես­լա­կա­նը չեմ տես­ներ, ժո­ղո­վուր­դի ընդ­հա­նուր տրա­մադ­րու­թիւն­նե­րը դէ­պի Եւ­րո­պա գաղ­թել է եւ Եւ­րո­պա գաղ­թե­լէ ետ­ք ժա­մա­նա­կա­ւոր ձե­ւով ի­րենց տնտե­սա­կան կարգ մը դժուար վի­ճակ­նե­րէն փրկուիլ է: Բայց ա­տի­կա շատ աղ­քատ եւ խեղ­ճուկ փրկանք մըն է, պատ­կե­րա­ւոր ե­թէ ը­սեմ, կը նմա­նի ա­նօ­թի ան­ձի մը, որ պտզիկ շա­քար մը կու տան բե­րա­նը կը քաղց­րաց­նէ, բայց փո­րը չի կշտաց­ներ: Քա­ղաք­նե­րու եւ եր­կիր­նե­րու մէջ մեր հա­յու­թեան վի­ճա­կին մա­սին ես պի­տի ձգէի, որ մեր քա­ղա­քա­կան պա­տաս­խա­նա­տու ան­ձե­րը խօ­սին, մտա­ծեն, ծրագ­րեն եւ ցուց­մունք­ներ տան գա­ղութ­նե­րուն, որ­պէս­զի բո­լո­րը գիտ­նան, թէ ինչ­պէ՛ս վա­րուին ա­պա­գա­յի դէմ յան­դի­ման:

-Նման պա­րա­գա­նե­րու սո­վո­րա­բար նաեւ կո­չեր կը հնչեն Հա­յաս­տան գա­լու եւ հայ­րե­նի­քի մէջ հաս­տա­տուե­լու, իսկ այդ կո­չե­րուն ինչ­պէ՞ս կը վե­րա­բե­րիք:

-Ան­շուշտ Հա­յաս­տան գա­լը ճիշդ է, որ ձե­ւով մը օրհ­նե­լի է, բայց ես այդ գա­ղա­փա­րին ջա­տա­գո­վը չեմ ե­ղած ընդ­հան­րա­պէս: Ես ու­զած եմ, որ մենք մնանք ար­տա­սահ­ման եւ ար­տա­սահ­մա­նի մեր հնա­րա­ւո­րու­թիւն­նե­րով օգ­տա­կար ըլ­լանք Հա­յաս­տա­նին: Հա­յաս­տա­նի տնտե­սա­կան, քա­ղա­քա­կան կա­ցու­թիւ­նը այն­պի­սի վի­ճա­կի մը մէջն են, որ շատ ալ չեն քա­ջա­լե­րեր, որ հա­յու­թիւ­նը հոս հա­ւա­քուի: Ո­րով­հե­տեւ, գաղտ­նիք չէ, թէ երբ հա­յու­թիւ­նը հոս գայ, ար­դէն իսկ գոր­ծի տագ­նապ կ՚ու­նե­նայ, ապ­րուս­տի տագ­նապ կ՚ու­նե­նայ, կեն­ցա­ղի տագ­նապ կ՚ու­նե­նայ: Ու­րեմն պար­զա­պէս քիչ մը ա­ւե­լի նե­ղաց­նել, քիչ մը ա­ւե­լի բար­դաց­նել է հոս հա­յե­րուն հա­ւա­քուի­լը, քան թէ՝ փրկու­թիւն: Ի­րա­կա­նու­թեան մէջ կը նմա­նի՝ «անձ­րե­ւէն փա­խիլ, կար­կու­տի բռնուի­լ» ի­րա­վի­ճա­կին:

-Հա­լէ­պի գա­ղու­թի մա­սին խօ­սե­ցաք: Դուք ալ, Հա­լէ­պէն սե­րե­լով, ի՞նչ կ՚ը­սէք գա­ղու­թի փլու­զու­մին մա­սին, Մայր Գա­ղու­թը, պի­տի վե­րագտ­նէ՞ իր եր­բեմ­նի շէն օ­րե­րը:

-Փլու­զու­մի հետ հա­մա­ձայն չեմ, որ փլու­զուե­ցաւ, սա­կայն նախ­կին կեան­քը ստա­նա­լը եր­կար ժա­մա­նակ պի­տի պա­հան­ջէ: Միակ հա­մո­զումս այն է, որ Հա­լէ­պը այն­քան լաւ քա­ղաք մըն էր, որ Հա­լէ­պի «հա­մը տե­սա­ծ» ա­մէն մարդ նո­րէն կ՚ու­զէ հոն եր­թալ, ապ­րիլ, շէ­նաց­նել: Դիւ­րին ձգուե­լիք քա­ղաք մը չէ Հա­լէ­պը: Կը կար­ծեմ, որ Հա­լէ­պէն հե­ռա­ցած մար­դոց մե­ծա­մաս­նու­թիւ­նը պի­տի վե­րա­դառ­նայ, մա­նա­ւանդ Հա­յաս­տա­նէն եւ կարգ մը եր­կիր­նե­րէ պի­տի վե­րա­դառ­նան սու­րիա­հա­յե­րը: Եւ­րո­պա գա­ցող­նե­րէն շատ յոյս չկայ, որ վե­րա­դառ­նան, ո­րով­հե­տեւ ի­րենց ե­ղած տե­ղը, կեան­քը, ես վստահ եմ, հնա­րա­ւո­րու­թիւն կ­­ու տան տնտե­սա­կան լաւ վի­ճակ ա­պա­հո­վե­լու, բա­ցի ա­նոնք, ո­րոնք պի­տի չկա­րե­նան Եւ­րո­պա­յի մէջ շա­հիլ եւ ի­րենց բնա­կու­թիւն հաս­տա­տած քա­ղաք­նե­րուն կեն­ցա­ղը չսի­րեն, եւ ա­նոնք ալ պի­տի վե­րա­դառ­նան պա­տե­րազ­մը ա­ւար­տե­լէ ետք:

-Հա­յաս­տան յա­ճախ կ­­ու գաք: Եր­բուը­նէ՞ ի վեր է Ձեր կա­պը հայ­րե­նի­քին հետ:

-Մեր ըն­տա­նի­քը, այ­սինքն իմ հայ­րա­կան ըն­տա­նիքս՝ հօրս՝ Ներ­սէս Գու­յում­ճեա­նի ըն­տա­նի­քը, Հա­յաս­տան ե­կող ըն­տա­նիք ե­ղած է տա­կա­ւին խորհր­դա­յին տա­րի­նե­րէն: Հայրս մե­զ կը բե­րէր, հե­տա­գա­յին ար­դէն ես ինքս սկսած եմ գալ իմ ըն­տա­նի­քիս հետ: Տար­բե­րու­թիւ­նը մեծ է ան­շուշտ խորհր­դա­յին տա­րի­նե­րու Հա­յաս­տա­նի եւ այ­սօ­րուան հայ­րե­նի­քի: Խորհր­դա­յին տա­րի­նե­րուն ալ լաւ կող­մե­րը կա­յին, բայց քիչ էին ա­նոնք: Հի­մա կայ ա­զատ, ան­կախ Հա­յաս­տա­նը, կայ Ար­ցա­խը, ուր ես յա­ճախ կը ճամ­բոր­դեմ իմ այ­ցե­րուս: Ինչ որ ալ ըլ­լայ, այ­սօր Հա­յաս­տա­ն շատ ա­ւե­լի լաւ վի­ճա­կի մէջ է: Ե­թէ Ղա­րա­բա­ղի հար­ցը չըլ­լար եւ ե­թէ երկ­րի պա­շա­րու­մը չ­­ըլ­լար, ան­շուշտ, շատ ա­ւե­լի լաւ պի­տի ըլ­լար երկ­րին կա­ցու­թիւ­նը: Թե­րեւս իշ­խա­նու­թիւն­ներն ալ երկ­րի այ­սօ­րուան ոչ-զար­գա­ցած տնտե­սա­կան կա­ցու­թեան հա­մար ի­րենց բա­ժի­նը ու­նին, բայց ես չեմ կրնար ամ­բող­ջու­թեամբ վե­րագ­րել ա­նոնց, այլ ես վստահ եմ, որ քա­ղա­քա­կան եւ պա­շա­րու­մի հար­ցերն են, որ եր­կի­րը ետ կը ձգեն:

Թե­րեւս, ե­թէ իշ­խա­նու­թիւն­նե­րը մե­ղադ­րե­լու ըլ­լանք, այդ մէ­կը պի­տի ըլ­լայ երկ­րին մէջ նկա­տուող ար­տա­գաղ­թի ա­ռու­մով միայն: Այդ ե­րե­ւոյ­թը շատ զար­հու­րե­լի, շատ նե­ղուե­լիք եւ շատ յու­զիչ ե­րեւոյթ մըն է, ես բա­ցար­ձա­կա­պէս հա­կա­ռակ եմ այդ գա­ղա­փա­րին: Ինչ որ ալ ըլ­լայ, մի­ջոց­ներ պէտք է գտնեն՝ կան­խե­լու հա­մար ար­տա­գաղ­թը, կեց­նե­լու այն ե­րի­տա­սար­դու­թեա­նը, որ երկ­րէն դուրս կ­­՚եր­թայ:

-Պա­րոն Գու­յում­ճեան, ուր­կէ՞ կ­­ու գան գի­րի, գրա­կա­նու­թեան հան­դէպ Ձեր սէ­րը, հա­կում­նե­րը:

-Իմ մայրս գրող էր՝ Տի­կին Մա­րի Գու­յում­ճեան: Իր կեան­քին մէջ գիր­քը, գրա­կա­նու­թիւ­նը ան­բա­ժան ե­ղած են իր­մէ: Մեր տան ա­ռիթ­նե­րը, տան ու­րա­խու­թիւն­նե­րը, կեան­քի դրուագ­նե­րը, յուզ­մունք­նե­րը թուղ­թին յանձ­նած է: Ըն­թեր­ցա­սէր էր եւ մին­չեւ իր մա­հը՝ ութ­սու­ներ­կու տա­րե­կա­նին, տա­կա­ւին գիրք կար­դա­ցած է եւ իր գրած­նե­րը նո­թագ­րած, իր կար­դա­ցած գիր­քե­րուն հաւ­նած տո­ղե­րուն տա­կը մա­տի­տով գիծ քա­շած է, ընդգ­ծած է: Մայրս իր ե­րի­տա­սար­դու­թեան ժա­մա­նակ սո­րված ո­տա­նա­ւոր­նե­րը կ՚ար­տա­սա­նէր միշտ՝ ա­ռի­թի եւ տեղ­ւոյն հա­մե­մատ ան­շուշտ:

Ես այդ­պէս ան­գամ մը անդ­րա­դար­ձայ, որ ուր­մեն, գրե­լու սէրս եւ կա­րո­ղու­թիւնս մօր­մէս փո­խան­ցուած են ին­ծի:

-Դուք հա­տոր­նե­րու հե­ղի­նակ էք: Ի՞նչ հար­ցեր Ձե­զ կը մտա­հո­գեն, անձ­նա­կան յու­զում­ներ կա՞ն, թէ տար­բեր հար­ցե­րու կ՚անդ­րա­դառ­նաք:

-Անձ­նա­կան նիւ­թեր չկան գիր­քե­րուս, յօ­դուած­նե­րուս մէջ, բո­լո­րը ազ­գա­յին եւ ըն­կե­րա­յին նիւ­թեր են, ըն­կե­րա­յին նիւ­թե­րը՝ կի­սով չափ՝ քա­ղա­քա­կան: Ա­նուն­նե­րով ան­ձե­րու մա­սին չեմ խօ­սիր ընդ­հան­րա­պէս: Ե­ղած են ե­րե­ւոյթ­նե­րը, քի­չիկ մը ուշ­քի գրա­ւող անդ­րա­դարձ­նե­րը, ապ­րում­ներս զգաս­տաց­նող կամ զիս խռո­վեց­նող ա­ռիթ­ներ, ո­րոնք ու­զած եմ թուղ­թին տալ:

-Հե­տաքրք­րա­կան է՝ ինչ­պէ՞ս կ­­՚ըն­դու­նուին հայ մար­դու մը խո­հե­րը, մտա­ծում­նե­րը ա­րա­բա­կան աշ­խար­հի մէջ, ո­րով­հե­տեւ հիմ­նա­կա­նը ա­րա­բա­խօս մար­դիկն են Ձեր ա­րա­բե­րէն գրու­թիւն­նե­րուն ըն­թեր­ցող­նե­րը:

-Բա­րե­բախ­տա­բար գրա­կա­նու­թիւնս շատ լաւ ըն­դու­նուե­ցաւ: Բո­լորն ալ ա­րա­բե­րէն են, շատ քիչ հա­յե­րէն գրած եմ: Վեր­ջին՝ «Կա­յա­րան­ներ եւ դիր­քո­րո­շում­նե­ր» գիր­քիս մէջ վաթ­սուն յօ­դուա­ծէն գրե­թէ յի­սուն­հին­գը ա­րա­բե­րէն գրած եմ: Ես հա­մո­զուած եմ, թէ պէտք չէ, որ միայն հա­յե­րէն գրեմ, քա­նի որ ըն­կե­րա­յին, քա­ղա­քա­կան, մշա­կու­թա­յին եւ այլ նիւ­թե­րու շուրջ հա­յե­րէն գրող­ներ շատ կան, ա­րա­բե­րէն գրող­ներն է, որ քիչ են. ա­րաբ ժո­ղո­վուրդն է, որ կը կա­րօ­տի մեր միտ­քե­րուն, մեր տե­սա­կէտ­նե­րուն: Ու­րեմն, այդ տե­սա­կէ­տէն մեր միտ­քե­րը, մեր ի­րա­ւունք­նե­րը մեր հար­ցե­րը ա­րաբ­նե­րուն հասց­նե­լու նպա­տակ ու­նիմ: Շատ քիչ է ա­րա­բա­կան մա­մու­լի, գրա­կան դաշ­տի մէջ հայ­կա­կան հար­ցե­րու նիւ­թը, եւ ես այդ բա­ցը գո­ցե­լու հա­մար աշ­խա­տած եմ: Բա­րե­բախ­տա­բար իմ լե­զուս ալ ին­ծի նե­րած է: Հայ­կա­կան դպրոց գա­ցած եմ, բայց ժա­մա­նա­կի ըն­թաց­քին ա­րա­բե­րէ­նը լաւ սո­րված եմ, ո­րով­հե­տեւ ես այդ լե­զուն կը սի­րեմ, ա­րաբ ազ­գը, ա­րաբ ժո­ղո­վուրդը կը սի­րեմ եւ ժա­մա­նա­կի ըն­թաց­քին իմ լե­զուս զար­գա­ցու­ցած եմ: Լի­բա­նա­նի եւ Քուէյ­թի թեր­թե­րուն մէջ լոյս կը տես­նեն իմ ա­րա­բե­րէն յօ­դուած­ներս, ինչ­պէս նաեւ Լոն­տո­նի մէջ տպագ­րուող եր­կու ա­րա­բե­րէն նշա­նա­ւոր թեր­թե­րուն մէջ:

-Ձեր վեր­ջին գիր­քը հրա­տա­րա­կուե­լէն ետք, որ ձե­ւով մը ամ­փո­փու­մը ե­ղաւ հա­յու­թեան հար­ցե­րուն, ու­րիշ ի՞նչ նոր ը­սե­լիք­ներ ու­նիք:

-Վեր­ջին գիր­քի հրա­տա­րա­կու­մէն ետք, որ Ապ­րի­լի 24-ին ե­ղաւ, քիչ մը դա­դար տուի, հան­գիստ ը­նե­լու ա­ռու­մով, բայց ե­լան նոր ը­սե­լիք­ներ, ո­րոնք կը վե­րա­բե­րին պա­տե­րազ­մի պայ­ման­նե­րուն տակ Սու­րիա մնա­ցող մար­դոց: Ձե­ւով մը հա­լէպ­ցի­նե­րուն ող­ջոյ­նի յօ­դուած մըն էր: Մեծ քա­ջա­լե­րանք եւ ձե­ւով մը սրտապն­դու­թեան կոչ էր հա­լէպ­ցի­նե­րուն, ո­րոնք կը շա­րու­նա­կեն մնալ երկ­րին մէջ, ու­սու­ցիչ­նե­րուն, ո­րոնք հա­կա­ռակ ա­մէն դժուա­րու­թեան, հա­յե­րէն կրթու­թեան կը ջամ­բեն հայ մա­նուկ­նե­րուն, գա­ղու­թի ղե­կա­վա­րու­թեա­ն, կրօ­նա­կան իշ­խա­նու­թիւն­նե­րուն ուղ­ղուած խօսք մըն է վեր­ջին գրու­թիւնս, որ լոյս տե­սաւ եւ յու­սամ՝ իր հաս­ցէա­տէ­րը գտաւ:

Այս տա­րի հա­յու­թիւ­նը ընդ­հա­նուր նիւ­թի մը շուրջ էր՝ 100-ա­մեակ: Բայց այ­լեւս ժա­մա­նակն է՝ նոր ռազ­մա­վա­րու­թիւն պատ­րաս­տե­լու, դժգո­հե­լու, գան­գա­տե­լու, խռո­վե­լու եւ այդ տե­սա­կի տրա­մադ­րու­թիւն­նե­րուն այ­լեւս նոր տրա­մադ­րու­թիւն­ներ, ա­ւե­լի լա­ւա­տե­սա­կան միտ­քեր պէտք է փո­խա­րի­նեն: Ես կը փա­փա­քէի, որ այդ ռազ­մա­վա­րու­թիւ­նը մեր հայ­րե­նի պե­տու­թիւ­նը հրամց­նէ, մենք ալ այդ ուղ­ղու­թեան վրայ աշ­խա­տինք, որ­պէս­զի ա­մէն մէ­կը զատ բան չխօ­սի, ինչ­պէս ժո­ղովուր­դը կ՚ը­սէ՝ ա­մէն գլու­խէն ձայն մը չ­­ել­լէ, ին­չ որ, ի­րա­կա­նու­թեան մէջ մեր բուն նպա­տա­կին չի ծա­ռա­յեր: Ո­րոշ ցուց­մունք, ո­րոշ շրջա­գիծ մը պէտք է, որ­պէս­զի ու­ղե­ցոյց ըլ­լայ մե­զի:

-Պոլ­սա­հայ ըն­թեր­ցող­նե­րուն ուղ­ղե­լով Ձեր խօս­քը՝ ի՞նչ ու­նիք ը­սե­լիք:

-Բո­լոր սրտովս կ՚ող­ջու­նեմ պոլ­սա­հա­յե­րը: Ի­րենց դժուա­րու­թիւն­նե­րուն ալ տե­ղեակ եմ, գի­տեմ, որ ի­րենք ալ դժուար վի­ճակ­ներ կ­­՚ապ­րին: Կը գնա­հա­տեմ հա­յու­թիւ­նը պա­հե­լու ի­րենց ճի­գը եւ կո­րո­վը, եւ կը կար­ծեմ, որ բա­ւա­կան յա­ջո­ղու­թիւն գտած են այդ ա­ռու­մով: Միշտ հիա­ցած եմ ի­րենց ի­մաս­տուն, վեհ եւ քաջ կե­ցուածք­նե­րուն հա­մար:

ԱՆՈՒՇ ԹՐՈՒԱՆՑ