ԳՈՒՄԳԱԲՈՒԻ ՄԷՋ Տ. ԱՐԱՄ ԱՐՔ. ԱԹԷՇԵԱՆ ՄԵՐ ՀՈԳԵՒՈՐԱԿԱՆԱՑ ԴԱՍՈՒ ԱՆԴԱՄՆԵՐՈՒՆ ՅՈՐԴՈՐԵՑ՝ ԸԼԼԱԼ ՄԻԱՍՆԱԿԱՆ ԵՒ ՀԵՌՈՒ ՄՆԱԼ ՊԱՌԱԿՏՈՒՄՆԵՐԷ

Գում­գա­բուի մէջ ե­րէկ ա­ւան­դա­կան շու­քով նշուե­ցաւ Սրբոց Ղե­ւոն­դեանց Քա­հա­նա­յից տօ­նը։ Ս. Աս­տուա­ծա­ծին Ա­թո­ռա­նիստ Մայր ե­կե­ղեց­ւոյ եր­դի­քին տակ ա­ւան­դա­կան տօ­նա­կա­տա­րու­թիւն­նե­րուն նա­խա­գա­հեց Պատ­րիար­քա­կան Ընդ­հա­նուր Փո­խա­նորդ Տ. Ա­րամ Արք. Ա­թէ­շեան։ Յա­ւարտ Ս. Պա­տա­րա­գի, Մայր ե­կե­ղեց­ւոյ թա­ղա­յին խոր­հուր­դին կող­մէ սար­քուած սե­ղան­նե­րուն շուրջ հա­մախմ­բուե­ցան մեր հո­գե­ւո­րա­կա­նաց դա­սու ան­դամ­նե­րը։ Տ. Ա­րամ Արք. Ա­թէ­շեան այս առ­թիւ հան­դէս ե­կաւ շնոր­հա­ւո­րու­թեան եւ օրհ­նու­թեան խօս­քով մը։ Ս. Ղե­ւոն­դեանց Քա­հա­նա­յից տօ­նին առ­թիւ Նո­րին Սրբազ­նու­թիւ­նը իր բարձր գնա­հա­տան­քը ար­տա­յայ­տեց մեր հո­գե­ւո­րա­կա­նաց դա­սու ան­դամ­նե­րուն կող­մէ ծա­ւա­լուած նուի­րեալ աշ­խա­տան­քին բե­րու­մով։ Ընդ­հա­նուր փո­խա­նոր­դը միեւ­նոյն ժա­մա­նակ շեշ­տեց, որ Պատ­րիար­քա­կան Ա­թո­ռը կը դի­մագ­րա­ւէ դժուա­րին շրջան մը եւ այս ի­րա­վի­ճա­կի յաղ­թա­հար­ման հա­մար մատ­նան­շեց հո­գե­ւո­րա­կա­նաց դա­սուն վի­ճա­կած դե­րա­կա­տա­րու­թեան կա­րե­ւո­րու­թիւ­նը։ Տ. Ա­րամ Արք. Ա­թէ­շեան յոր­դո­րեց, որ մեր հո­գե­ւոր հայ­րե­րը մնան հա­մա­խումբ, միաս­նա­կան ու պա­ռակ­տում­նե­րէ հե­ռու՝ որ­պէս­զի Պատ­րիար­քա­կան Ա­թո­ռը յաղ­թա­հա­րէ առ­կայ հեր­թա­կան փոր­ձու­թիւ­նը։

Սրբոց Ղե­ւոն­դեանց Քա­հա­նա­յից տօ­նին ձօ­նուած մե­ծա­հան­դէս ա­րա­րո­ղու­թիւն­նե­րուն առ­թիւ Մայր ե­կե­ղեց­ւոյ մէջ Տ. Ա­րամ Արք. Ա­թէ­շեա­նի շուրջն էր Պատ­րիար­քա­կան Ա­թո­ռի հո­գե­ւո­րա­կա­նաց դա­սը։ Ս. Պա­տա­րա­գը մա­տոյց՝ Տ. Ե­ղիա Քհնյ. Քեր­վան­ճեան։ Ս. Պա­տա­րա­գի եր­գե­ցո­ղու­թիւն­նե­րը կա­տա­րե­ցին քա­հա­նա­յից դա­սու ան­դամ­նե­րը՝ ա­ռաջ­նոր­դու­թեամբ Տ. Գրի­գոր Ա. Քհնյ. Տա­մա­տեա­նի։

Նախ­քան Տէ­րու­նա­կան ա­ղօթ­քը, Տ. Զա­քէոս Ծ. Վրդ. Օ­հա­նեան կար­դաց Ս. Ղե­ւոնդ Քա­հա­նա­յի ճա­ռը Ա­ւա­րայ­րի դաշ­տին վրայ։ Յետ ըն­թերց­ման, քա­րո­զեց, բնա­բան ու­նե­նա­լով Յով­սէփ Կա­թո­ղի­կո­սի նախ­քան իր նա­հա­տա­կու­թիւ­նը ար­տա­սա­նած վեր­ջին խօս­քե­րը։ Հայր Սուր­բը ըն­դար­ձա­կօ­րէն պատ­մեց Սրբոց Ղե­ւոն­դեանց Քա­հա­նա­նե­րու գըլ-խարկ­ման ներ­քեւ յի­շա­տա­կուած սուր­բե­րու վար­քը՝ ընդգ­ծեց, թէ ա­նոնց մէջ կը գտնուէր օ­րուան կա­թո­ղի­կո­սը Յով­սէփ Հո­ղոց­մե­ցի, իր կող­քին ու­նե­նա­լով ե­պիս­կո­պոս­ներ, քա­հա­նա­ներ եւ սար­կա­ւագ­ներ։ Շեշ­տեց ա­նոնց կա­րե­ւոր դե­րը, Ա­ւա­րայ­րի ճա­կա­տա­մար­տին մէջ. զօ­րաց­նե­լով բա­նա­կի զօ­րա­կան­նե­րը։ Ղե­ւոն­դեանց եւ Վար­դա­նանց շար­ժու­մը ներ­կա­յա­ցուց, որ­պէս ող­նա­սիւ­նը Հա­յաս­տա­նեայց Ե­կե­ղեց­ւոյ գո­յու­թեան։ Անդ­րա­դար­ձաւ նաեւ, թէ  իր Հա­յաս­տա­նեայց Ե­կե­ղեց­ւոյ ա­ռա­քե­լու­թիւ­նը, ողն ու ծուծն էր հայ ժո­ղո­վուր­դի որ­պէս քրիս­տո­նեայ ժո­ղո­վուրդ գո­յա­տեւ­ման։ Իր խօս­քե­րու ա­ւար­տին քա­րո­զիչ Հայր Սուր­բը յան­ձին Ա­րամ Ար­քե­պիս­կո­պո­սի, Պատ­րիար­քա­կան Ա­թո­ռոյ հո­գե­ւո­րա­կա­նաց դա­սուն Ս. Ղե­ւոն­դեանց Քա­հա­նա­յից տօ­նը շնոր­հա­ւո­րեց։ Սրտա­գին մաղ­թանք­նե­րով յի­շեց Ն.Ս.Տ. Մես­րոպ Սրբա­զան Պատ­րիարք Հայ­րը։

Յա­ւարտ Ս. Պա­տա­րա­գի կա­տա­րուե­ցաւ պաշ­տօն ե­կե­ղեց­ւոյ հան­գու­ցեալ բո­լոր սպա­սա­ւոր­նե­րու հոգ­ւոցն ի հան­գիստ։

Հո­գե­հանգս­տեան պաշ­տօ­նի ա­ւար­տին Տ. Ա­րամ Ար­ք. Ա­թէ­շեան Ա­ւա­գու­թեան պա­տիւ եւ ծաղ­կեայ փի­լոն կրե­լու ար­տօ­նու­թիւն շնոր­հեց պա­տա­րա­գիչ Տ. Ե­ղիա Քա­հա­նայ Հօր, որ կը պատ­րաս­տուէր մեկ­նիլ Գա­նա­տա, իր հո­գե­ւոր ծա­ռա­յու­թիւ­նը շա­րու­նա­կե­լու հա­մար գա­նա­տա­հա­յոց թե­մէն ներս։

Ե­կե­ղե­ցա­կան ա­րա­րո­ղու­թեանց ա­ւար­տին ե­կե­ղեց­ւոյ յա­րա­կից «Յա­րու­թիւն Ա­մի­րա Պէզ­ճեան» սրա­հին մէջ հո­գե­ւո­րա­կան­նե­րու ի պա­տիւ սար­քուե­ցաւ սի­րոյ սե­ղան։

Հա­ւա­քոյ­թի ըն­թաց­քին ար­տա­յայ­տուե­ցաւ Տ. Ե­ղիա Ա. Քհնյ. Քեր­վան­ճեան եւ շնոր­հա­կա­լու­թիւն յայտ­նեց Ա­րամ Սրբա­զան Հօր եւ իր ան­ձին մէջ բո­լոր հո­գե­ւոր եղ­բայր­նե­րուն։

Հուսկ բան­քը ար­տա­սա­նեց Ա­րամ Սրբա­զան Հայ­րը եւ անդ­րա­դար­ձաւ հո­գե­ւոր եղ­բայր­նե­րու մի­ջեւ սի­րոյ եւ եղ­բայ­րա­կան զգաց­ման կա­րե­ւո­րու­թեան, որ գլխա­ւոր ազ­դակն էր ե­կե­ղեց­ւոյ ա­ռողջ հի­մե­րու վրայ գո­յա­տեւ­ման։ Տէ­րու­նա­կան ա­ղօթ­քի ար­տա­սան­մամբ վերջ գտաւ սի­րոյ սե­ղա­նը։