ԱԿՆԱՐԿՆԵՐ՝ ԵՐԵՒԱՆԵԱՆ ԱՌՕՐԵԱՅԷՆ

ՀԱՆՐԱԿԱՌՔԻՆ ՄԷՋ

Սփիւռքահայ միջին տարիքի կին մը Երեւանի կեդրոնական պողոտաներէն  հանրակառք մը կը բարձրանայ, պատուհանին կողքը ազատ տեղ մը նշմարելով կը նստի ու կը դիտէ փողոցը: Հանրակառքը մերթ կը սուրայ, մերթ դանդաղօրէն կը յառաջանայ անցնելով լայն պողոտաներէն՝ Մաշտոցէն, Աբովեանէն, ուրկէ կը սկսի բարձրանալ դէպի Ազատութեան պողոտան տանող ոլորապտոյտ ճամբան, բարձրանալուն զուգահեռ կամաց-կամաց կ՚երեւին Մասիսին զոյգ գագաթները:

Այսօր Մասիսը յստակ է, բան մը որ շատ չի պատահիր: Տարուան բոլոր եղանակներուն Մասիսը յստակ կ՚երեւի միայն այն ատեն, երբ գիշերը անձրեւ տեղացած ըլլայ ու լեռը շրջապատող մշուշը փարատած: Մինչ աշնան կիսուն կարելի է վայելել Մասիսին սպիտակ հագուստը հագած առաջին տեսարանները: Տաքը չքացած, հալած ձիւնին փոխարէն նորին նստիլը տարբեր ջինջ փայլք մը կը հիւսէ զոյգ գագաթներուն վրայ: Ահա այսօր է որ այդ յստակութիւնը ակնյայտ է:

Որքան հիացումով կը դիտէ սփիւռքահայ կինը, թաքուն խորհրդածութիւն մը գոյ է կարծես երկուքին միջեւ, խոր հայեացքներով, ակնապիշ կը հետեւի լերան կեցուածքին. նոյնիսկ, անզգալաբար, երբ հանրակառքը թեքի, ինք եւս գլուխը թեքելով կը շարունակէ նայիլ գագաթներուն:

Կողքը նստած տեղացի տարեց տղամարդը իսկոյն կը նկատէ, ու՝

-Ո՛նց հիացել էք Մասիսի տեսքից, արտասահմանից լինելու էք, էդպէս չէ՞:

Կինը կը ժպտի ու կը շարունակէ իր խոհուն հայեացքներով հետեւիլ լերան:

ԲԱՆՋԱՐԱՎԱՃԱՌ ՏԱՏԻԿԸ

Սփիւռքահայ կին մը գնումներով ծանրաբեռնուած կը հասնի տան հանդիպակաց մայթը, ուր, ամէն օր, բանջարավաճառ տատիկ մը կը նստի: Տատիկը տեսնելով սփիւռքահայուն ծանր բեռը, քիչ մըն ալ վրդոված, կ՚ըսէ՝

-Աղջիկ ճան, մի բան էլ իմ մօտից առ, էլի՛:

Սփիւռքահայը աչք կը դարձնէ բերանը բաց տոպրակներուն մէջ տեղադրուած բանջարեղէնին ու նկատելով որ մէկ երկու տեսակ կարելի է գնել ու ամբողջացնել իր տան պէտքերը՝

-Տատի՛կ, մարոլ (հազար) ու սոխ կու տա՞ս:

Տատիկը գոհունակ ու յաղթական ժպիտը դէմքին, տոպրակի մը մէջ կը տեղաւորէ յաճախորդին խնդրանքը, ապա՝

-Մի հատ էլ թարխուն առ, էլի, սա վերջինն է, տուն եմ գնալու, վաճառեմ թող պրծի:

-Թարխուն չեմ ուզեր, տատիկ, շնորհակալ եմ:

-Հա, դուք՝ ախբերներդ, թարխուն չէք ուտի,- կը պատասխանէ տատիկը, ապա անդրադառնալով իր ըսածին վիրաւորական շեշտին, իբրեւ թէ սրբագրութիւն մը կատարելու միտումով, կը շարունակէ,- էդպէս են ասում էլի, էդպէս ելաւ բերնիցս:

ՀԱՆՐԱԽԱՆՈՒԹԻՆ ՄԷՋ

Հանրախանութի մը տնտեսական բաժնին մէջ, սփիւռքահայ կին մը իսկոյն կը յիշէ, որ բնակած տան խոհանոցին լոյսը այրեր է. ան կը փնտռէ՜, կը փնտռէ՜, սակայն աչքին չ՚երեւիր լոյսերուն շարքը: Ճարահատ կը դիմէ այդ բաժնի պատասխանատու վաճառողին, սակայն պահ մը կը շփոթի, թէ ի՞նչ պէտք է ըսէ, որ կարենայ հասկցնել իր խնդրանքը, ու՝

-Լոյսերը չեմ գտներ, արդեօք ո՞ւր տեղադրուած են,- կը հարցնէ ի վերջոյ որոշելով հարցումին բառերը, քանի՝ հայերէն է որ կը խօսի, հասկնալի պէտք է ըլլայ, կը մտածէ:

-Չեմ հասկանում ինչի մասին էք հարցնում,- կը պատասխանէ բաժնի պատասխանատուն խոժոռ հայեացքով:

-Ասոնցմէ կ՚ուզեմ,- ձայնին խիստ շեշտ մը տալով ու շփոթած կը շարունակէ բացատրել սփիւռքահայը, ցուցամատը առաստաղի լոյսերուն ուղղելով:

-Հա, ասէ՛ք լամպա (ռուս. лампа) էք ուզում,- գիւտ մը ըրածի պէս բաժնի պատասխանատուն ցոյց կու տայ լոյսերուն տեղը սփիւռքահայ յաճախորդուհիին:

Այ քեզ բա՜ն...

Ա­ՆԻ ԲՐԴՈ­ՅԵԱՆ-ՂԱԶ­ԱՐԵԱՆ