Միա­ցեալ Նա­հանգ­նե­րու Խոս­տմ­նադ­րուժ Նա­խա­գահ Մը Եւս Կ՚ա­ւար­տէ Պաշ­տօ­նա­վա­րու­թիւ­նը

Բնա­կա­նա­բար Միա­ցեալ Նա­հանգ­նե­րու 44-րդ նա­խա­գահ Պա­րաք Օ­պա­մա, գո­նէ մե­զի՝ հա­յե­րուս հա­մար, պի­տի մնայ խոս­տմ­նադ­րուժ այլ նա­խա­գահ մը, որ նա­խընտ­րա­կան քա­րո­զար­շա­ւի ըն­թաց­քին խոս­տա­ցաւ ճանչ­նալ հա­յոց հարցը, սա­կայն նա­խա­գա­հի պաշ­տօ­նը ստանձ­նե­լէ ետք, իր նա­խորդ­նե­րուն նման… շա­րու­նա­կու­թիւ­նը գի­տէք: Սա­կայն ո­մանք հա­ւա­նա­բար չեն գի­տեր, թէ նա­խընտ­րա­կան այլ  խոս­տում­ներ ալ չէ գոր­ծադ­րած: Կը ներ­կա­յաց­նենք դրժուած խոս­տում­նե­րու տաս­նեակ մը, ինչ­պէս նաեւ՝ տուեալ­ներ ա­նոր մա­սին:

*

ՀԵ­ՏԱՔՐՔ­ՐԱ­ԿԱՆ ՏԵ­ՂԵ­ԿՈՒ­ԹԻՒՆ­ՆԵՐ­ Օ­ՊԱ­ՄԱ­ՅԻ ՄԱ­ՍԻՆ

Ծնած է ա­ռանձ­նա­ցած հրաբ­խա­յին Ար­շե­պե­ղա­գո­սի մը մէջ

Օպա­մա միայն երկու տա­րե­կան էր, երբ ծնող­նե­րը ա­մուս­նա­լու­ծուե­ցան: Իր ման­կու­թիւ­նը մեծ մա­սամբ ան­ցու­ցած է մօ­րը եւ խորթ հօ­րը, ա­պա մօ­րե­նա­կան մեծ մօ­րը եւ մեծ հօ­րը հետ, Հաուա­յեան կղզի­նե­րու մէջ: Ութ կէս եղ­բայր­ներ եւ քոյ­րեր ու­նի՝ ծնող­նե­րուն չորս ա­մուս­նու­թիւն­նե­րէն կամ յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րէն:

Օ­պա­մա­յի յա­ճա­խած ման­կա­պար­տէ­զը

Ման­կա­պար­տէ­զի օ­րե­րէն Օ­պա­մա նկա­տուած է իբ­րեւ ու­շիմ ա­շա­կերտ եւ իր ամ­բողջ ու­սում­նա­ռու­թեան շրջա­նին ե­ղած է լաւ ու­սա­նող մը:

Օ­պա­մա­յի նախ­կին աշ­խա­տանք­նե­րը

Օ­պա­մա աշ­խա­տած է բազ­մա­թիւ սե­փա­կան ըն­կե­րու­թիւն­նե­րու՝ Պաս­քին-Ռո­պին­զէն մին­չեւ Ա­ռեւ­տու­րի մի­ջազ­գա­յին ըն­կե­րու­թեան մէջ: Աշ­խա­տած է Պաս­քին Ռո­պին­զի պաղ­պա­ղա­կի վա­ճա­ռա­տան մէջ, երբ պա­տա­նի էր, այդ պատ­ճա­ռով ալ այժմ չի կրնար պաղ­պա­ղակ ու­տել…

Ներշն­չուած է մեծ անձ­նա­ւո­րու­թիւն­նե­րէ

Օ­պա­մա­յի ներշնչ­ման աղ­բիւր­նե­րը եւ հե­րոս­նե­րը ե­ղած են՝ Մար­թին Լու­թըր Քինկ, Մա­հաթ­մա Կան­տի, Փապ­լօ Փի­քա­սօ, Սե­զար Չա­ւէզ:

Հռչա­կա­ւոր ըն­թեր­ցող

Զար­մա­նա­լի ըն­թեր­ցող մըն է եւ կը նա­խընտ­րէ այ­լա­տե­սակ գիր­քեր: Ա­մե­նէն ա­ւե­լի նա­խընտ­րած գիր­քերն են՝ «Մո­պի Տի­քը», «Սո­ղո­մո­նի եր­գը»: «Հե­րի Փո­թըր» շար­քի բո­լոր գիր­քե­րը ու­նի եւ ա­տոնք իր դուստ­րե­րուն, մա­նա­ւանդ մե­ծին՝ Մա­լիա­յին, ա­մէն գի­շեր կը կար­դայ:

Նա­խընտ­րած շար­ժա­պատ­կեր­նե­րը

Օ­պա­մա­յի նա­խընտ­րած շար­ժա­պատ­կեր­նե­րու շար­քին են՝ «Քա­զապ­լան­քա», «Քու­քուզ նեսթ», «Լո­րանս օֆ Ա­րա­պիա», «Կատ­ֆա­տըր»: Զու­գա­դի­պու­թի՞ւն, թէ՞ լաւ ճա­շակ. ա­նոր բո­լոր նա­խընտ­րած շար­ժա­պատ­կեր­նե­րը Օս­քա­րի մրցա­նակ­ներ նուա­ճած են: Օ­պա­մա ի­րենց ա­ռա­ջին ժա­մադ­րու­թեան Մի­շե­լը տա­րաւ դի­տե­լու «Տու տը ռայթ թինկ» շար­ժա­պատ­կե­րը:

Գա­րե­ջուր մը ի­րեն ձօ­նուած է

Քե­նիա, ուր Օ­պա­մա­յի հայ­րը ծնած է, իս­կա­պէս հպարտ է Պա­րաք Օ­պա­մա­յով: Այդ պատ­ճա­ռով գա­րե­ջուր մը ա­նուա­նած են՝«Ծե­րա­կու­տա­կան Քեկ», որ Քե­նիոյ մէջ ա­մենէն սի­րուած գա­րե­ջուրն է:

Եր­գեր եւ խում­բեր

Կը սի­րէ ունկնդ­րել Ռո­լինկ Սթոնզ, Ճէյ Զեթ, Սթի­ւի Ո­ւոն­տըր:

Շար­ժուն գծան­կար­նե­րու (քո­միքս) սի­րա­հար՝

2008 թուա­կա­նին հար­ցազ­րոյ­ցի մը մէջ Օ­պա­մա յայտ­նեց, որ շատ կը սի­րէ շար­ժուն գծան­կար­նե­րու գիր­քեր եւ պար­բե­րա­թեր­թե­րու հա­ւա­քա­ծոյ կազ­մել: «Սփայ­տըր մեն»ը եւ «Քո­նան տը պար­պա­րիըն»ը իր նա­խա­սի­րած­նե­րէն են:

Թմրա­նիւ­թե­րու փոր­ձու­թիւն

Օպա­մա խոս­տո­վա­նած է, որ պա­տա­նի ե­ղած ա­տեն մա­րի­խուա­նա եւ քո­քա­յին գոր­ծա­ծե­լու փոր­ձու­թիւ­նը ու­նե­ցած է: Ըստ տա­րա­ձայ­նու­թիւն­նե­րու, նա­խա­գա­հա­կան քա­րո­զար­շա­ւի ըն­թաց­քին Օ­պա­մա իր սի­րե­լի կնոջ խոս­տա­ցած է, որ պի­տի դադ­րեց­նէ ծխե­լը, բայց չէ կա­տա­րած խոս­տու­մը: Սա­կայն լաւ հայր ըլ­լա­լու նպա­տա­կով, ի վեր­ջոյ 2010 թուա­կա­նին դադ­րե­ցու­ցած է ծխե­լու սո­վո­րու­թիւ­նը:

Օ­պա­մա­յի ին­տո­նե­զիա­կան ար­կա­ծախնդ­րու­թիւ­նը

Պա­րաք Օ­պա­մա շուրջ հինգ տա­րի (6-10 տա­րե­կան) մնա­ցած է Ին­տո­նե­զիա, ուր ճա­շա­կած է տե­ղա­կան ու­տե­լիք­ներ՝ շան միս, օ­ձի միս, մա­րախ եւ նոյ­նիսկ տան մէջ ու­նե­ցած է ըն­տա­նի մար­դա­կա­պիկ մը՝ Թա­թա:

Նա­խա­գա­հին գրա­սե­ղա­նը

 Նա­խա­գա­հին գրա­սե­ղա­նին վրայ կայ փայ­տեայ ար­ձա­նիկ մը՝ ձեռք մը, որ հաւ­կիթ մը բռնած է: Տա­րօ­րի­նակ կը թուի, բայց Քե­նիոյ մէջ տա­րօ­րի­նակ չէ: Խոր­քին մէջ քե­նիա­կան խորհր­դա­նիշ մըն է՝ կեան­քի փխրուն ըլլ­լա­լուն:

Օ­պա­մա «ռոք» եր­գիչ

Զար­մա­ցա՞ք: Ա­յո՛, Օ­պա­մա շա­հած է Կրե­մի մրցա­նակ­ներ՝ 2006-ին եւ 2008-ին:

Օ­պա­մա եւ Պրետ Փիթ­
ազ­գա­կան­ներ են

Ա­նակն­կա՞լ էր: Ծննդա­բան­ներ պնդած են, որ նա­խա­գահ Պա­րաք Օ­պա­մա 9-րդ զար­միկն է դե­րա­սան Պրետ Փի­թի, եւ 8-րդ զար­մի­կը՝ իր փոխ-նա­խա­գահ Տիք Չէյ­նիի:

Պաս­քեթ­պո­լի յա­տուկ ու­նա­կու­թիւն­ներ

Ան բուռն հա­մա­կիր մըն է պաս­քեթ­պո­լի: Ար­դա­րեւ, Օ­պա­ման ժա­մա­նա­կին ա­նուա­նած են «Օ՛­պոմ­պա»՝ պաս­քեթ­պո­լի ա­նոր ու­նա­կու­թիւն­նե­րուն հա­մար: Ննջա­րա­նին մէջ ու­նե­ցած է Տր.­Ճէյ. այ. ի. Ճու­լիըս Իր­վին­կի նկար­նե­րը:

«Ե­թէ Թրամփ ընտ­րուի,
Սպի­տակ տու­նը պի­տի չլքեմ». Օ­պա­մա

Պա­րաք Օ­պա­մա նա­խա­գա­հա­կան վեր­ջին քա­րո­զար­շա­ւի ա­տեն չէր թաքց­ներ, որ Տա­նալտ Թրամ­փի հա­մա­կիր մը չէ, իսկ «Սի. Էն.Էն.»ին տուած հար­ցազ­րոյ­ցին մէջ զգա­յա­ցունց յայ­տա­րա­րու­թիւն մը ը­րաւ՝ ը­սե­լով, որ ինք պի­տի չդա­տար­կէ իր գրա­սե­նեա­կը (Օ­վըլ Օ­ֆիս), ե­թէ Թրամփ ընտ­րուի Միա­ցեալ Նա­հանգ­նե­րու 45-րդ նա­խա­գա­հը:

Օ­պա­մա ը­սաւ, որ ամ­բող­ջո­վին պատ­րաս­տուած է ան­տե­սե­լու ժո­ղովր­դա­կան քուէար­կու­թիւ­նը, ե­թէ ա­տի­կա կը նշա­նա­կէ Թրամ­փը ետ մղել՝ նշե­լով, որ ինք գտած է օ­րէն­քին մէջ քիչ ծա­նօթ կէտ մը, որ կրնայ ի­րեն ար­տօ­նել մնալ ղե­կին վրայ եւ կազ­մա­կեր­պել վե­րընտ­րու­թիւն:

«Իբ­րեւ նա­խա­գահ՝ ես պէտք է ը­նեմ այն, որ կը զգամ երկ­րին հա­մար լա­ւա­գոյնն է: Ե­թէ ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րը ընտ­րեն Տանալ­տը, ա­պա ես պի­տի ստի­պուիմ իմ հա­յե­ցո­ղու­թեամբս առ­նե­լու անհ­րա­ժեշտ քայ­լե­րը», ը­սաւ Օ­պա­մա:

Երբ «Սի. Էն.Էն.»ի հա­ղոր­դա­վա­րը հար­ցուց, թէ ան պի­տի մնայ՞ ղե­կին վրայ, Օ­պա­մա­յի պա­տաս­խա­նը ե­ղաւ վճռա­կան. «Ես նա­խա­գա­հի պաշ­տօ­նը պի­տի չլքեմ, ե­թէ Թրամփ ընտ­րուի»:

Հար­ցու­մին, թէ մին­չեւ ո՞ւր կրնայ եր­թալ ար­գի­լե­լու հա­մար Թրամ­փի 20 Յու­նուար 2017-ի երդմ­նա­կա­լու­թիւ­նը, Օ­պա­մա պա­տաս­խա­նեց .«Ես պատ­րաս­տած եմ մեր քա­ղա­քա­ցի­նե­րուն ներ­կա­յաց­նե­լու «անվս­տա­հու­թեան» դի­մու­մը՝ այդ ձե­ւով  խլե­լով ա­նոնց քուէ­նե­րը», խոս­տո­վա­նե­ցաւ Օ­պա­մա:

«Դուք կը պատ­րաս­տուիք դա­տա­կան հե­տապն­դու­մի՞ են­թար­կել ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րը, իբ­րեւ քուէար­կող­ներ», հար­ցուց հա­ղոր­դա­վա­րը:

«Ա­յո՛: Ես չեմ կրնար ար­տօ­նել ա­նոր, որ­պէս­զի բազ­մի այս ա­թո­ռին, մա­տը շատ մօտ՝ կո­ճա­կին: Իշ­խա­նու­թիւ­նը կրնայ ան­մի­ջա­պէս զար­նել ա­նոր գլխուն», պա­տաս­խա­նեց Օ­պա­մա: Ան նոյ­նիսկ նշեց, որ ըն­տա­նի­քին հետ պի­տի պատս­պա­րուին Սպի­տակ տու­նէն ներս, որ­պէս­զի Թրամփ ըն­տա­նի­քը հոն չբնա­կի:

«Ես հրա­հան­գած եմ գաղտ­նի սպա­սար­կու­թեան ցան­ցին՝ ամ­բող­ջա­կան ուժ օգ­տա­գոր­ծե­լու, պաշտ­պա­նե­լու հա­մար Սպի­տակ տու­նը, Թրամփ ըն­տա­նի­քէն: Ճօ ար­դէն պատ­րաս­տա­կա­մու­թիւն յայտ­նած է քա­նի մը ան­գամ մեռ­նե­լու՝ Թրամփ ըն­տա­նի­քը հե­ռու պա­հե­լու հա­մար այս­տե­ղէն», հաս­տա­տեց Օ­պա­մա:

Մինչ երբ Թրամ­փի հար­ցու­ցին Օ­պա­մա­յի այս յայ­տա­րա­րու­թիւն­նե­րուն մա­սին, ան ը­սաւ. «Մի՛ մտահոգուիք, ժո­ղո­վուր­դի ի­րա­ւուն­քի օ­րէն­քով զինք շու­տով դուրս կը հա­նենք»:

ԴՐԺՈՒԱԾ 10 ԽՈՍ­ՏՈՒՄ­ՆԵՐ

- Օպա­մա մոռ­ցաւ իր յանձ­նա­ռու­թիւ­նը կա­ռա­վա­րու­թեան գոր­ծու­նէու­թիւ­նը «ան­նա­խըն­թաց» թա­փան­ցիկ դարձ­նե­լու վե­րա­բե­րեալ:
- Օպա­մա դրժեց Կուան­թա­նա­մօ խա­րիս­խի բան­տը փա­կե­լու իր խոս­տու­մը:
- Օպա­մա ձա­խո­ղե­ցաւ վերջ դնել Ի­րա­քի պա­տե­րազ­մին եւ ա­ւար­տել Աֆ­ղա­նիս­տա­նի մէջ Միա­ցեալ Նա­հանգ­նե­րու աշ­խա­տան­քը:
- Օպա­մա դրժեց իր խոս­տու­մը՝ հե­տապն­դե­լու «ան­սա­սան, բա­նա­կան եւ սկզբուն­քա­յին ազ­գա­յին անվ­տան­գու­թեան ռազ­մա­վա­րու­թիւն»:
- Օպա­մա դրժեց իր խոս­տու­մը՝ մի­ջին դա­սա­կար­գի տուր­քե­րը չբարձ­րաց­նե­լու:
- Օպա­մա ձա­խո­ղե­ցաւ ա­ւելց­նել մի­ջին դա­սա­կար­գի եւ ընդ­հան­րա­պէս ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րուն ե­կա­մուտ­նե­րը:
- Օպա­մա դրժեց իր խոս­տու­մը՝ ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րուն ար­տօ­նե­լու պա­հե­լու ա­ռող­ջա­պա­հու­թեան ի­րենց ա­պա­հո­վագ­րու­թիւն­նե­րը եւ նուա­զեց­նե­լու «Օ­պա­մա­քեր»ի ծախ­սե­րը:
- Օպա­մա ձա­խո­ղե­ցաւ ներ­գաղ­թը ա­ռաջ­նա­հեր­թու­թիւն դարձ­նե­լու եւ այս առըն­չու­թեամբ բա­րե­կար­գում կա­տա­րե­լու:
- Օպա­մա ձա­խո­ղե­ցաւ փա­կե­լու իր վար­չա­կազ­մին մէջ լո­պիիա­կան գոր­ծու­նէու­թիւ­նը:
- Օպա­մա դրժեց իր խոս­տու­մը՝ եր­կու կու­սակ­ցու­թիւն­նե­րը միա­ւո­րե­լով միա­ցեալ օ­րա­կարգ մը հաս­տա­տե­լու:

ՆԱ­ՐԷ ԳԱ­ԼԵՄ­ՔԷ­ՐԵԱՆ
 Օգ­տա­գոր­ծուած աղ­բիւր՝ «Միր­րըր Սի.Էն.Էն»
«Ազդակ», Լիբանան