ՔՐԻՍՏՈՍԻ ԽԱՉԻՆ ՆԱՅԵԼՈՎ…

Ամ­բողջ մարդ­կու­թեան պատ­մու­թիւ­նը կը վկա­յէ միա՛յն մէ­կու մը անձ­նուի­րու­թեան՝ որ իր կեան­քը զո­հած է բո­լոր մարդ­կու­թեան հա­մար։ Ար­դա­րեւ, Յի­սուս իր կեան­քը զո­հեց հա­մայն մարդ­կու­թեան փրկու­թեա­նը հա­մար, հա­մայն մարդ­կա­յին ցե­ղին հա­մար՝ խա­չին վրայ, որ ա­պա ե­ղաւ մարդ­կու­թեան փառ­քը։

Ան­շուշտ, որ պատ­մու­թեան մէջ ե­ղած են քա­ջեր, անձ­նուի­րա­բար զո­հուող­ներ, հե­րոս­ներ, ո­րոնց կը վկա­յէ պատ­մու­թիւ­նը եւ կը յի­շէ զա­նոնք փառ­քով եւ հպար­տու­թեան ար­դար զգա­ցում­նե­րով։ Բայց ա­նոնք, ընդ­հան­րա­պէս զո­հուած են մարդ­կու­թեան ո­րոշ մէկ հա­տուա­ծին հա­մար, մաս­նա­ւոր հա­ւա­քա­կա­նու­թեան մը կամ ո­րոշ ան­ձի մը հա­մար, զոր օ­րի­նակ՝ ո­րոշ ազ­գի մը կամ ժո­ղո­վուր­դի մը հա­մար, քա­ղա­քի մը, հո­ղա­մա­սի մը հա­մար, ո­րոշ գա­ղա­փա­րի մը հա­մար, եւ ու­րիշ­ներ՝ բա­րե­կա­մի մը հա­մար, սի­րե­լիի մը հա­մար, ե­ղած են ան­ձեր՝ ո­րոնք զո­հուած են ի­րենց ըն­տա­նի­քին հա­մար։ Ան­շուշտ որ ա­նոնք ալ հե­րոս­ներ, նուի­րուած­ներ են ե­ղած։ Բայց այս բո­լորն ալ մաս­նա­կի ար­ժէք­նե­րու հա­մար զո­հուած՝ զո­հած են ի­րենց կեան­քը։ Սա­կայն բո­լոր մարդ­կու­թեան հա­մար, անխ­տիր ա­մէն ան­հա­տի հա­մար իր ան­ձը տուած է միա՛յն Յի­սուս։ Ուս­տի Յի­սու­սի խա­չին պէ՛տք է նա­յիլ այն աչ­քով՝ թէ ան հա­մայն մարդ­կու­թեան փրկու­թեան մի­ջոցն է եւ ա­նոր վրայ զո­հուած Քրիս­տոս մարդ­կու­թեան փրկի՛չն է։ Ար­դա­րեւ խա­չին տես­քը մե­զի կը յի­շեց­նէ Յի­սու­սի փրկա­գործ քա­ջու­թիւ­նը, քա­նի որ Ան գի­տակ­ցօ­րէն, յօ­ժա­րա­կամ ըն­դու­նեց եւ ընտ­րեց խա­չին մա­հը։ Իր ան­գե­րա­զան­ցե­լի, ան­բաղ­դա­տե­լի քա­ջու­թեամբ, Յի­սուս, զԻնք սպա­սող սար­սա­փե­լի տան­ջան­քին դի­մադ­րե­լով՝ կա­մո­վին զո­հեց իր կեան­քը։ Եւ մա­նա­ւանդ որ ան­մեղ էր Յի­սուս, ա­նի­րաւ եւ ա­նար­դար դա­տա­պար­տու­թեան են­թար­կուե­ցաւ, ինչ որ զո­հո­ղու­թեան ու­րիշ մէկ ե­րե­սը ե­ղաւ, քա­նի որ պա­հանջ­քը իսկ չզգաց ինք­նա­պաշտ­պա­նու­թեան։ Եւ ա­նի­րաւ ու ա­նար­դար վճիռ մը ա­ւե­լի եւս կ՚ա­ւելց­նէ են­թա­կա­յին ցաւն ու վիշ­տը՝ ա­ւելց­նե­լով սա­կայն նաեւ զո­հո­ղու­թեան ար­ժէ­քը։

Եւ երբ Յի­սու­սի խա­չին նա­յինք այս մտադ­րու­թեամբ, հոն կը տես­նենք Ա­նոր քա­ջու­թեան մե­ծու­թիւ­նը։

Մա­նա­ւանդ երբ նկա­տի առ­նենք Յի­սու­սի մար­դա­ցեալ-մարմ­նա­ցեալ, աս­տուա­ծա­յին բնու­թիւ­նը, ա­ւե­լի՛ եւս ի­մաս­տա­լից կը դառ­նայ Ա­նոր խա­չը։

Ար­դա­րեւ, Յի­սուս պէտք էր որ ցոյց տար, թէ Ի՛նք կա­րող էր կա­տա­րեալ-ամ­բող­ջա­կան «մարդ» ըլ­լա­լով հան­դերձ՝ Աս­տու­ծոյ պէս ապ­րիլ եւ վա­րուիլ։

Յի­սուս ինք լոյս էր եւ խա­ւա­րը պի­տի մեր­ժէր լոյ­սը։ Յի­սուս գի­տէր, թէ այն բո­լոր ճշմար­տու­թիւն­նե­րը որ խօ­սե­ցաւ, յայտ­նեց, պի­տի չըն­դու­նէին մար­դիկ։

Ճշմար­տու­թեան ա­ռա­քեա­լին, ճշմար­տու­թիւ­նը յայտ­նո­ղին վար­ձատ­րու­թիւ­նը խա՛չ է ընդ­հան­րա­պէս։

Մար­դիկ կը խու­սա­փին ընդ­հան­րա­պէս ճշմար­տու­թե­նէն՝ լոյ­սէն եւ կը նա­խընտ­րեն մո­լո­րու­թիւ­նը՝ խա­ւա՛­րը։ Յի­սուս ալ խա­չուե­ցաւ, քա­նի որ ճշմար­տու­թիւ­նը խօ­սե­ցաւ, ճշմա­րի­տը յայտ­նեց, եւ մար­դիկ սար­սա­փե­ցան Ճշմար­տու­թեան լոյ­սէն՝ Յի­սու­սէն։ Ան որ խա­ւա­րի մէջ կ՚ապ­րի, կը խու­սա­փի եւ կը մեր­ժէ լոյ­սը. Յի­սու­սէ ալ խու­սա­փե­ցան նոյն պատ­ճա­ռով, քա­նի որ Ան լոյս էր եւ ճշմար­տու­թի՛ւն։

Եւ ե­թէ Յի­սուս չյօ­ժա­րէր պար­պուիլ իր աս­տուա­ծու­թե­նէն, եւ խօ­սէր իբ­րեւ Աս­տուած, կա­րե­լի պի­տի ըլ­լար ան­շուշտ ա­զա­տիլ խա­չուե­լէ, ո­րով­հե­տեւ մա՛րդ չէր կրնար խա­չել զԱս­տուած։ Սա­կայն այն ա­տեն պի­տի ը­սէին.- Դուն Աս­տուած ես եւ կրնաս խօ­սիլ ի՛նչ որ կ՚ու­զես՝ ա­ռանց ար­գել­քի եւ ա­ռանց ո­րե­ւէ պա­տի­ժի, բայց մենք մարդ ենք, եւ երբ ճշմար­տու­թիւ­նը խօ­սինք, ճշմար­տու­թեան վկա­յենք՝ կը պատ­ժուինք։ Յի­սու­սի պա­տաս­խա­նը պի­տի ըլ­լար այս կեր­պով ա­ռար­կող­նե­րուն.- Ես ալ ձե­զի նման մարդ եմ եւ կը խօ­սիմ ճշմար­տու­թիւ­նը՝ ա­ռանց վախ­նա­լու եւ ընկր­կե­լու պա­տի­ժէն։ Ուս­տի, Յի­սուս ցոյց տուաւ, թէ ճշմար­տու­թիւ­նը ա­ւե­լի մեծ ար­ժէք ու­նի քան կեանքն իսկ, եւ երբ այս եր­կու­քին մի­ջեւ ընտ­րու­թիւն մը ան­խու­սա­փե­լի է, այդ ընտ­րու­թիւ­նը պէտք է ըլ­լայ միշտ ի նպաստ ճշմար­տու­թեա՛ն։ Ար­դա­րեւ, ճշմա­րիտ հե­րո­սը, քա­ջը ա՛յն է, որ կը վա­րուի ըստ այս ի­րո­ղու­թեան՝ կը նա­խընտ­րէ ճշմար­տու­թիւ­նը, կը պաշտ­պա­նէ ճշմար­տու­թիւ­նը ի գին իր կեան­քին, եւ ե­թէ պէտք ըլ­լայ, կը զո­հէ իր կեան­քը՝ ճշմար­տու­թիւ­նը պաշտ­պա­նե­լու եւ միշտ վե՛ր պա­հե­լու հա­մար։

Յի­սուս, ուղ­ղա­կի իր կեան­քին օ­րի­նա­կով կ՚ը­սէ.

«Դո՛ւք մե­ռէք, բայց ճշմար­տու­թիւ­նը եր­բեք մի՛ մեռց­նէք»։­

Եւ ա­հա­ւա­սիկ ա՛յս է սկզբուն­քը ա­մէն ա­նոնց՝ որ գի­տակ­ցա­բար, կա­մաւ կը զո­հեն ի­րենց կեան­քը՝ կը զո­հուին ճշմար­տու­թեան հա­մար։

Յի­սուս խա­չուե­ցաւ, քա­նի որ Ան ճշմար­տու­թեան ա­ռա­քեալն էր՝ ճշմար­տու­թեան վկա­յեց, ճշմա­րի­տը խօ­սե­ցաւ եւ յայտ­նեց։ Ուս­տի ճշմար­տու­թեան բիւ­րե­ղա­ցած, մարմ­նա­ցած վի­ճակն է՝ Ար­դա­րու­թի՛ւ­նը։ Եւ Յի­սուս ար­դա՛ր էր՝ ար­դա­րու­թեան ձայ­նը եւ գոր­ծադ­րո՛­ղը։ Եւ ա­մէն ա­նոնք որ ար­դա­րու­թեան հա­մար կը զո­հուին, ա­մէն ա­նոնք որ ճշմար­տու­թեան քա­ջա­րի ա­խո­յեան են, ա­նոնց վար­ձատ­րու­թիւ­նը պի­տի ըլ­լայ խա­չուիլ խա­ւա­րա­միտ մար­դոց կող­մէ։ Յի­սուս իր կեան­քով, ա­հա­ւա­սիկ բա­ցա­յայ­տեց ա­սի­կա։

Խա­չը, ա­հա­ւա­սիկ, ա՛յս­պէս կ՚ըլ­լայ «շքան­շան» մը ա­մէն հե­րո­սի՝ որ խա­չէն վախ­նա­լով չի՛ թո­ղուր եւ չի՛ թա­ղեր ճշմար­տու­թիւ­նը։

Մարդ ըլ­լալ եւ Աս­տու­ծոյ կող­մէ կանգ­նի՛լ, մարդ ըլ­լալ եւ աս­տուա­ծա­յին կեանք ապ­րիլ, ա­հա­ւա­սիկ՝ ար­դար մար­դու, հե­րո­սու­թեան հա­րա­զատ էու­թիւ­նը։ Մար­դոց խա­չած­նե­րը Աս­տու­ծոյ պա­տուա­կան հա­ւա­տա­րիմ ընտ­րեալ­ներն են։

Երկ­րի եւ եր­կին­քի «ան­մահ»նե­րը, ի­րա­կան հե­րոս­նե­րը ո՛չ թէ մա­հէն վախ­ցող­նե­րը եւ փախ­չող­նե­րը, այլ՝ մա­հը դի­մագ­րա­ւող­նե­րը, ան­վախ ըն­դու­նող­ներն են, ո­րոնք հա­ւա­տա­րիմ մնա­ցած են եւ չեն հե­ռա­ցած ճշմար­տու­թեան լոյ­սէն։

Եւ երբ կը նա­յինք Յի­սու­սի խա­չին, ա­հա­ւա­սիկ այս ճշմար­տու­թիւն­նե­րը կը տես­նենք, չէ՞ որ Յի­սուս խա­չուե­ցաւ նոյն ճշմար­տու­թիւն­նե­րուն վկա­յե­լու հա­մար, անդ­րա­դարձ­նե­լու հա­մար հա­մայն մարդ­կու­թիւ­նը ճշմար­տու­թեան լո՛յ­սին։

Ուս­տի խա­չով Աս­տուած յայտ­նուե­ցաւ, փա­ռա­ւո­րուե­ցաւ, ճշմար­տու­թիւ­նը փայ­լե­ցաւ, ար­դա­րու­թիւ­նը վե­րա­կեն­դա­նա­ցաւ, մարդս հե­րո­սա­ցաւ եւ ան­մա­հա­ցա՛ւ։ Ուս­տի խա­չին վրայ տես­նուե­ցաւ ճշմար­տու­թեան, ար­դա­րու­թեան, լոյ­սին յաղ­թու­թիւ­նը։ Յի­սուս Քրիս­տո­սի Գող­գո­թա­յի բար­ձուն­քին վրայ կա­տա­րած մեծ զո­հա­բե­րու­թեան խոր­հուր­դը հասկ­նա­լու հա­մար պէտք է եր­կար եր­կար նա­յիլ խա­չին, թա­փան­ցել ա­նոր ի­մաս­տին, հասկ­նալ, անդ­րա­դառ­նալ ա­նոր էու­թեան եւ իս­կա­կան ի­մաս­տին։ Խա­չին առ­ջեւ ա­ղօ­թել կը նշա­նա­կէ՝ հասկ­նա՛լ զայն, թա­փան­ցե՛լ ա­նոր իս­կա­կան ի­մաս­տին, եւ անդ­րա­դառ­նա՛լ ճշմար­տու­թեան լոյ­սին։

Փոր­ձե՜նք նա­յիլ խա­չին՝ ան­գամ մըն ալ մեր հո­գե­ւոր աչ­քե­րով…։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Ապ­րիլ 8, 2017, Իս­թան­պուլ