Մրցաշարք եւ գայթակղութիւն - գ

«Ռու­բէն Սէ­մէր­ճեան» միջ­միու­թե­նա­կան պաս­քեթ­պո­լի մրցա­շար­քին շրագ­ծով ծա­գած գայ­թակ­ղու­թիւ­նը ու­նի նաեւ այլ ծալ­քեր։ Այն եր­կու ա­սո­րի ե­րի­տա­սարդ­նե­րը, ո­րոնց մաս­նակ­ցու­թիւ­նը դար­ձած է խնդրա­յա­րոյց, ընդվ­զած են՝ պատ­ճա­ռա­բա­նե­լով ի­րենց նա­խորդ մաս­նակ­ցու­թիւն­նե­րը, նաեւ շեշ­տած են, թէ Հա­յաս­տա­նի մէջ մաս­նակ­ցած են Հա­մա­հայ­կա­կան խա­ղե­րուն։ Մեր ստա­ցած տե­ղե­կու­թիւն­նե­րով, ա­նոնց­մէ մին մաս կազ­մած է Սա­սու­նի խում­բին։ Այս ման­րա­մաս­նու­թիւն­նե­րով ար­դէն կը բիւ­րե­ղա­նան մեր մտայ­նու­թե­նէն բխած խնդիր­նե­րը։ Ա­ռա­ջին իսկ օ­րէն վե­րա­պահ ե­ղած ենք «Իս­թան­պուլ» ա­նու­նէ դուրս խում­բե­րով մեր հա­մայն­քին կող­մէ Հա­մա­հայ­կա­կան խա­ղե­րուն մաս­նակ­ցու­թիւն բե­րուի­լը։ Ա­հա վառ օ­րի­նակ մը հա­ւա­նա­կան ան­պա­տե­հու­թիւն­նե­րուն մա­սին։ Սա­կայն խնդի­րը միայն այս­քա­նով չի սահ­մա­նա­փա­կուիր։ Մեր ի­րա­կա­նու­թեան մօտ թէ՛ միջ­միու­թե­նա­կան մար­զա­կան մրցա­շար­քե­րը եւ թէ Հա­մա­հայ­կա­կան խա­ղե­րը կ՚ըն­կա­լուին բուռն մրցակ­ցու­թեան մը շրջագ­ծին մէջ։ Մինչ­դեռ, այս բո­լո­րը պէտք է ըն­կա­լուին որ­պէս մեր ե­րի­տա­սարդ­նե­րու հա­մախմբ­ման ա­ռիթ­ներ եւ բուն շեշ­տը պէտք է դրուի մաս­նակ­ցու­թեան, ներ­կա­յա­ցուց­չու­թեան հանգ­րուա­նին վրայ։ Չա­փա­զանց մրցակ­ցու­թեան ո­գին, այդ մրցա­շար­քե­րուն վե­րագ­րուած պայ­քա­րին ի­մաս­տը պատ­ճառ կը դառ­նան նման մրցա­շար­քե­րու նպա­տա­կէն շե­ղե­լուն։ Այս օ­րի­նա­կի պա­րա­գա­յին ալ ի զօ­րու է սոյն վա­տա­ռողջ մտայ­նու­թիւ­նը։ Ցա­ւով պէտք է ար­ձա­նագ­րենք, որ վար­չա­յին­ներն ալ ու­նին ի­րենց տխուր դե­րը այս ուղ­ղու­թեամբ։ Նման մրցա­շար­քե­րը բար­դոյթ­ներ յա­գեց­նե­լու մի­ջա­վայ­րեր չեն, այլ՝ մեր ե­րի­տա­սարդ­նե­րը եղ­բայ­րա­կան մի­ջա­վայ­րի մէջ հա­մախմ­բե­լու շար­ժա­ռիթ­ներ։

«Ռու­բէն Սէ­մէր­ճեան» մրցա­շար­քին շրջագ­ծով ծա­գած գայ­թակ­ղու­թիւ­նը ըն­կե­րա­յին ա­ռու­մով ալ ու­նի մտա­հո­գիչ չա­փում­ներ։ Ար­դա­րեւ, փոք­րա­մաս­նա­կան հա­ւա­քա­կա­նու­թիւն­նե­րը Իս­թան­պու­լի մէջ ընդ­հան­րա­պէս կը բնա­կին նոյն թա­ղե­րուն մէջ, կողք կող­քի։ Բո­լո­րը հա­րե­ւան­ներ են։ Այս մթնո­լոր­տին մէջ խտրա­կա­նու­թեան տպա­ւո­րու­թիւն ստեղ­ծե­լը ճիշդ չէ մեր հա­մայն­քին տե­սա­կէ­տէ, որ ա­մե­նա­բազ­ման­դամն է փոք­րա­մաս­նու­թիւն­նե­րու շար­քին։ Փոք­րա­մաս­նա­կան բո­լոր հա­մայնք­նե­րը ու­նին ծրագ­րեր, ո­րոնք միայն ի­րենց ան­դամ­նե­րուն հա­մար նա­խա­տե­սուած են, կը կազ­մա­կեր­պեն նաեւ ձեռ­նարկ­ներ, ո­րոնք բաց են բո­լո­րին հա­մար։ Այս­տեղ ար­տա­ռոց ո­չինչ կայ։ Մէ­կը միւ­սին հետ պէտք չէ շփո­թել։ Զոյգ հա­մայն­քի մը ան­դամ­նե­րուն հա­մար կազ­մա­կեր­պուած ձեռ­նարկ մը չի նշա­նա­կեր միւս­նե­րուն դէմ այ­լա­մեր­ժու­թիւն մը։ Հա­րե­ւան­նե­րու նկատ­մամբ ան­կեղ­ծու­թեան կամ յար­գան­քի տե­սա­կէ­տէ կաս­կած յա­րու­ցե­լիք ե­րե­ւոյթ­նե­րէն պէտք է խու­սա­փիլ։ Այ­լա­պէս, ան­կա­րե­լի է հա­րե­ւա­նի դրա­կան վե­րա­բեր­մունք ակն­կա­լել ոչ միայն միւս փոք­րա­մաս­նա­կան հա­մայնք­նե­րէն, այլ նաեւ՝ լայն հա­սա­րա­կու­թե­նէն։ Սա խնդիր մըն է, ո­րու նկատ­մամբ թրքա­հա­յու­թիւ­նը վա­ղուց ե­ղած է շատ նա­խան­ձախն­դիր ու դժբախ­տա­բար այս մրցա­շար­քի ըն­թաց­քին ստեղ­ծուած ե­րե­ւոյ­թը ստուեր կրնայ ա­ծել այդ վե­րա­բեր­մուն­քին վրայ։

Մրցա­շար­քի կար­գա­դիր յանձ­նա­խում­բը ան­նե­րե­լի սխալ մը գոր­ծած է այս ուղ­ղու­թեամբ։ «Ռու­բէն Սէ­մէր­ճեան» ա­ւան­դա­կան մրցա­շար­քը այս տա­րի կազ­մա­կեր­պուած է ա­ռանց պաշ­տօ­նա­պէս տե­ղեակ պա­հե­լու մեր մա­մու­լը։ Կար­գա­դիր յանձ­նա­խում­բի ան­փոր­ձու­թեան կամ մո­ռա­ցու­թեան չքմե­ղանք­նե­րը բա­ցար­ձա­կա­պէս հա­մո­զիչ չեն։ Դժբախ­տա­բար, հեր­թա­կան ան­գամ կը հաս­տա­տուի այն ճշմար­տու­թիւ­նը, թէ թա­փան­ցի­կու­թե­նէ հե­ռու իւ­րա­քան­չիւր քայլ կա­մայ կամ ա­կա­մայ խնդրա­յա­րոյց կը դառ­նայ մեր ի­րա­կա­նու­թեան մօտ։

Պաս­քեթ­պո­լի այս մրցա­շար­քին շրջագ­ծով ստեղ­ծուած առ­կայ ա­մօ­թա­լի ե­րե­ւոյ­թը պէտք է ան­պա­յման սրբագ­րուի։ Միեւ­նոյն ժա­մա­նակ, կար­գա­դիր յանձ­նա­խում­բը պէտք է գի­տակ­ցի, որ նման ծրագ­րե­րու պա­րա­գա­յին կա­նոն­նե­րու նկատ­մամբ հնա­զան­դու­թիւ­նը յա­ջո­ղու­թեան հիմ­նա­կան գրա­ւական­նե­րէն մին է։ Ե­թէ իս­թան­պու­լա­հայ վար­ժա­րան­նե­րու շրջա­նա­ւարտ­նե­րուն միու­թիւն­նե­րը մրցա­շարք մը կը կազ­մա­կեր­պեն, ա­պա շատ պարզ է, թէ ով­քեր կրնան մաս­նակ­ցիլ ա­նոր։ Այս­քան յստակ պա­րա­գա­յի մը շուրջ վէճ յա­րու­ցե­լը, գայ­թակ­ղու­թիւն մը ստեղ­ծե­լը չա­փա­զանց հմտու­թիւն կը պա­հան­ջէ։ Ե­րա­նի, մեր վար­պե­տու­թիւն­նե­րը ի գործ դրուին ա­ւե­լի դրա­կան ար­դիւնք­նե­րու հա­մար։

ԱՐԱ ԳՕՉՈՒՆԵԱՆ