ՍԿԶԲՈՒՆՔԱՅԻՆ ՄՕՏԵՑՈՒՄ

Իս­թան­պու­լա­հայ կրթա­կան կեան­քի օ­րա­կար­գին վրայ ներ­կա­յիս կը գտնուին շարք մը հրա­տապ հար­ցեր, ո­րոնք 2015-2016 տա­րեշր­ջա­նի վե­րա­մու­տի սե­մին քննար­կուե­ցան Պատ­րիար­քա­րա­նի եր­դի­քին տակ։ Ինչ­պէս հա­ղոր­դած էինք, ե­րէկ ա­ռա­ւօտ Գում­գա­բուի մէջ տե­ղի ու­նե­ցաւ հա­մայն­քա­յին կա­րե­ւոր խորհր­դակ­ցու­թիւն մը, որ տե­ւեց շուրջ եր­կու ժամ։ Ժո­ղո­վին նա­խա­գա­հեց Պատ­րիար­քա­կան Ընդ­հա­նուր Փո­խա­նորդ Տ. Ա­րամ Արք. Ա­թէ­շեան։ Ներ­կայ էր Սուրբ Փրկիչ Ազ­գա­յին հի­ւան­դա­նո­ցի հո­գա­բար­ձու­թեան ա­տե­նա­պետ Պետ­րոս Շի­րի­նօղ­լու, որ կը գլխա­ւո­րէ նաեւ Հա­մայն­քա­յին վա­քըֆ­նե­րու հար­թա­կը (VADİP)։ Միւս ժո­ղո­վա­կան­նե­րու շար­քին կը գտնուէին VADİP-ի կրթա­կան յանձ­նա­խում­բին ան­դամ­նե­րը, դի­ւա­նի ա­տե­նադ­պիր Յա­րու­թիւն Շան­լը եւ ա­տե­նա­պետ­նե­րը կամ ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­նե­րը այն մա­տա­կա­րար մար­մին­նե­րուն, ո­րոնք կը հո­վա­նա­ւո­րեն դպրոց­ներ։

Վե­րա­մու­տին նա­խոր­դե­լիք կա­րե­ւո­րա­գոյն հանգ­րուա­նին՝ ար­ձա­նագ­րու­թիւն­նե­րու սե­մին կազ­մա­կեր­պուած այս ժո­ղո­վի օ­րա­կար­գին վրայ նա­խա­տե­սուած էին շարք մը ա­ռանց­քա­յին հար­ցեր, ո­րոնք այ­սօր դար­ձած են հրա­տապ եւ ի­րա­կա­նու­թեան մէջ քննար­կում­նե­րը գու­ցէ պէտք է սկսէին շատ ա­ւե­լի կա­նուխ։ Հա­մայն­քա­յին վա­րի­չիե­րը ման­րա­մաս­նօ­րէն խո­շո­րա­ցոյ­ցի տակ ա­ռին՝ դա­ւա­նա­փոխ ըն­տա­նիք­նե­րու կամ խառն ա­մուս­նու­թիւն­նե­րէ ծնած դպրո­ցա­հա­սակ զա­ւակ­նե­րու իս­թան­պու­լա­հայ վարժա­րան­ներ ըն­դու­ման նիւ­թը։ Նկա­տի ու­նե­նա­լով որ հար­ցը ու­նի բա­զում ծալ­քեր, քննար­կում­ներն ալ ե­ղան բազ­մա­կող­մա­նի։ Սկզբուն­քա­յին եւ մաս­նա­գի­տա­կան բնոյ­թով բո­լոր խնդիր­նե­րը ծե­ծուե­ցան բա­զում ե­րե­սակ­նե­րով։ Ա­ւե­լի՛ն, 28 Յու­նիս 2015 թուա­կա­նի դրու­թեամբ պատ­կան իշ­խա­նու­թիւն­նե­րը փո­փո­խու­թեան են­թար­կած են՝ փոք­րա­մաս­նու­թեանց վար­ժա­րան­նե­րու ա­շա­կերտ ըն­դուն­ման (ար­ձա­նագ­րու­թեան) ըն­թա­ցա­կար­գը։ VADİP-ի շրջա­նակ­նե­րէն ներս Պատ­րիար­քա­կան Ա­թո­ռը որ­քան որ ալ նա­խա­պէս յայտ­նած էր իր դիր­քո­րո­շու­մը, յա­մե­նայն­դէպս յա­ռա­ջա­ցած էր ե­րէ­կուան ժո­ղո­վին կազ­մա­կերպ­ման անհ­րա­ժեշ­տու­թիւ­նը։ Ըստ ան­պաշ­տօն զա­նա­զան լսում­նե­րու, այս ուղ­ղու­թեամբ դեր խա­ղա­ցած էին նաեւ հա­մայն­քա­յին վա­րիչ­նե­րուն մի­ջեւ վեր­ջին շրջան­նե­րուն ծա­գած տա­րա­կար­ծու­թիւն­ներն ու ապ­րուած բուռն վէ­ճե­րը։ Բա­րե­բախ­տա­բար, ե­րէ­կուան կար­ծի­քի փո­խա­նա­կում­նե­րուն ար­դիւն­քին հնա­րա­ւոր դար­ձաւ գտնել հա­սա­րա­կաց յայ­տա­րար մը՝ Պատ­րիար­քա­կան Ա­թո­ռի ցուց­մունք­նե­րուն ուղ­ղու­թեամբ։

Այս­տեղ մի­ջան­կեալ ձե­ւով նշենք, որ հնա­րա­ւո­րու­թիւն ու­նե­նա­լով հե­տե­ւե­լու ե­րէ­կուան ժո­ղո­վի ամ­բողջ ըն­թաց­քին՝ ա­ռա­ջին հեր­թին ու­նե­ցանք այն տպա­ւո­րու­թիւ­նը, թէ VADİP-ի կրթա­կան յանձ­նա­խում­բը չէ կրցած նպա­տա­կաս­լաց հու­նի մը մէջ յա­ռաջ տա­նիլ հա­մա­պա­տաս­խան քննար­կում­նե­րը ա­մե­նաս­կիզ­բին։ Սա դժբախ­տա­բար հեր­թա­կան ձա­խո­ղումն է այս յանձ­նա­խում­բին, որ ընդ­հան­րա­պէս կը նա­խընտ­րէ գոր­ծել թա­քուն ո­ճով, հե­ռու թա­փան­ցի­կու­թե­նէ։ Ըստ ե­րե­ւոյ­թին, այս պա­րա­գա­յին ալ այն­տեղ տխուր ե­րե­ւոյթ մը յա­ռա­ջա­ցած է։ Յանձ­նա­խում­բին կարգ մը ան­դամ­նե­րը փոր­ձած են ան­հասկ­նա­լի ա­ճա­պա­րան­քով մը իբ­րեւ թէ լու­ծել խնդի­րը, խոր­քին մէջ գործ­նա­կա­նօ­րէն կա­տա­րուած ի­րո­ղու­թիւն մը ստեղ­ծե­լով հա­մայն­քին տե­սա­կէ­տէ։ Այս ման­րա­մաս­նու­թիւ­նը կ­­՚ար­ձա­նագ­րենք մատ­նան­շե­լու հա­մար ե­րէ­կուան նիս­տի օ­գուտ­նե­րէն մին։ Նա՛խ այս ժո­ղո­վին ար­դիւն­քը բո­լոր հար­թակ­նե­րուն վրայ յա­ռա­ջի­կա­յին յստա­կու­թիւն մը պի­տի ա­պա­հո­վէ, յե­տո՛յ ապ­րուած բա­նա­վէ­ճին հե­տե­ւանք­նե­րը յաղ­թա­հա­րե­լու գե­տին մը պի­տի պատ­րաս­տէ։

Ե­րէ­կուան քննար­կում­նե­րը կա­տա­րուե­ցան այն ի­րո­ղու­թեան լոյ­սին տակ, թէ Ազ­գա­յին կրթու­թեան նա­խա­րա­րու­թեան կող­մէ կա­տա­րուած են շարք մը կար­գադ­րու­թիւն­ներ, ո­րոնք նոր ըն­թա­ցա­կարգ մը կը սնհմա­նեն փոք­րա­մաս­նա­կան վար­ժա­րան­նե­րու ա­շա­կերտ­նե­րու ար­ձա­նագ­րու­թեանց հա­մար։ Մաս­նա­ւոր կրթա­կան հաս­տա­տու­թիւն­նե­րու պա­րա­գա­յին նոր որ­դեգ­րուած դրու­թեան ծի­րին մաս կը կազ­մէ փոք­րա­մաս­նա­կան դպրոց­նե­րու ա­շա­կերտ­նե­րու ըն­դուն­ման բա­րե­փո­խեալ ըն­թա­ցա­կար­գը։ Զու­գա­հե­ռա­բար՝ մեր վար­ժա­րան­նե­րուն կ՚ա­ռըն­չուին նաեւ Քա­ղա­քա­ցիա­կան օ­րէն­քին մէջ կա­տա­րուած փո­փո­խու­թիւն­նե­րը։ Ար­դա­րեւ, այս եր­կու փո­փո­խու­թիւն­ներն ալ կրնան պայ­մա­նա­ւո­րել իս­թան­պու­լա­հայ վար­ժա­րան­նե­րու ա­շա­կեր­տու­թեան ընդ­հա­նու դի­մա­գի­ծը։

Ու­րեմն, այժ­մու ի­րադ­րու­թիւ­նը հե­տե­ւեալն է. ե­թէ ցայ­սօր մեր վար­ժա­րան­նե­րուն ա­շա­կերտ­նե­րը պաշ­տօ­նա­պէս կ­­՚ար­ձա­նագ­րուէին փոխ-տնօ­րէն­նե­րուն կող­մէ, ա­պա այ­լեւս այդ լիա­զօ­րու­թիւ­նը պի­տի պատ­կա­նի ուղ­ղա­կիօ­րէն տնօ­րէ­նին։ Ինչ­պէս ցարդ կ­­՚ըլ­լար փոխ-տնօ­րէ­նի պա­րա­գա­յին, այն­պէս ալ տնօ­րէն­նե­րուն կող­մէ յա­ռա­ջի­կա­յին կա­տա­րուե­լիք ար­ձա­նագ­րու­թիւն­նե­րը պի­տի հաս­տա­տուին պատ­կան մար­մին­նե­րուն կող­մէ։ Նա­խա­րա­րու­թիւ­նը նոր դրու­թեան մէջ ալ յար­մար նկա­տած է, որ իւ­րա­քան­չիւր փոք­րա­մաս­նա­կան վար­ժա­րան ա­շա­կերտ ըն­դու­նի միայն տուեալ հա­մայն­քի ան­դամ­նե­րուն շար­քէն՝ Թուր­քիոյ Հան­րա­պե­տու­թեան քա­ղա­քա­ցի ըլ­լա­լու պայ­մա­նով։ Այս ի­րա­ւուն­քը ե­րաշ­խա­ւո­րուած է նաեւ Լո­զա­նի դաշ­նագ­րով։ Քա­նի որ թրքա­հայ հա­մայն­քը ու­նի կրօ­նա­կան փոք­րա­մաս­նու­թեան կար­գա­վի­ճակ՝ ա­նոր ան­դա­մակ­ցու­թեան միակ ու բա­ցար­ձակ ա­պա­ցոյ­ցը կը նկա­տուի մկրտու­թեան վկա­յա­կա­նը, որ կը տրուի Պատ­րիար­քա­կան Ա­թո­ռին կող­մէ։ Պատ­րիար­քա­րա­նի պաշ­տօ­նա­կան կար­գա­վի­ճա­կին վե­րա­բե­րեալ պղտո­րու­թիւն­նե­րը այս գետ­նին վրայ ռիսք մը չեն յա­րու­ցեր, ո­րով­հե­տեւ պե­տա­կան մար­մին­ներն ալ նման նիւ­թե­րու պա­րա­գա­յին Պատ­րիար­քա­րա­նը կ՚ըն­դու­նին որ­պէս երկ­խօս ու ո­րե­ւէ ո­րո­շում կա­յաց­նե­լու անհ­րա­ժեշ­տու­թիւն ե­թէ ծա­գի, ա­պա բա­ցա­ռա­պէս Պատ­րիար­քա­րա­նին կող­մէ փո­խանցուած տուեալ­նե­րով կ­­՚ա­ռաջ­նորդուին։

Այս բո­լո­րին կը հա­կադ­րուին միայն այն վար­կած­նե­րը, ո­րոնք պայ­մա­նա­ւո­րուած են Քա­ղա­քա­ցիա­կան օ­րէն­քին մէջ կա­տա­րուած փո­փո­խու­թիւն­նե­րով։ Այս­պէս, մին­չեւ մօ­տա­ւոր ան­ցեա­լը ե­րա­խա­յի մը ինք­նու­թիւ­նը կը բնո­րո­շուէր՝ ըստ իր հօ­րը ինք­նու­թեան։ Իսկ ներ­կա­յիս, հօր ա­ռըն­թեր, հա­ւա­սա­րա­պէս մայրն ալ բա­ւա­րար կը հա­մա­րուի ինք­նու­թիւն մը ժա­ռան­գե­լու հա­մար։ Այս կէ­տին վրայ է, որ բար­դու­թիւն­ներ կը յա­ռա­ջա­նան խառն ա­մուս­նու­թիւն­նե­րով կազմուած ըն­տա­նիք­նե­րու զա­ւակ­նե­րուն պա­րա­գա­յին։ Կարգ մը տե­սան­կիւն­նե­րէ սա նոյ­նիսկ ա­ւե­լի խրթին հարց մը կը հա­մա­րուի՝ դա­ւա­նա­փոխ կամ կրօ­նա­փոխ ե­ղած ան­ձե­րու շա­ռա­ւիղ­նե­րու խնդիր­նե­րուն բաղ­դատ­մամբ։ Ի լրումն այս բո­լո­րին, պե­տու­թիւ­նը դադ­րած է փոք­րա­մաս­նու­թիւն­նե­րու պա­րա­գա­յին օգ­տա­գոր­ծե­լէ ցե­ղա­յին ծած­կագ­րե­րը, ո­րոնք բա­ւա­կա­նա­չափ խնդրա­յա­րոյց էին մար­դու տար­րա­կան ի­րա­ւանց տե­սան­կիւ­նէն։ Այ­սինքն, հի­մա, ի դէմս տնօ­րէն­նե­րուն հա­մայնքն է, որ պի­տի ո­րո­շէ, թէ ա­շա­կեր­տի թեկ­նա­ծու մը ու­նի՛ հայ­կա­կան ինք­նու­թիւն, կը պատ­կա­նի՛ թրքա­հայ հա­մայն­քին կամ ոչ։ Հե­տե­ւա­բար, միակ հա­ւաս­տի ու վա­ւե­րա­կան ա­պա­ցոյ­ցը կրնայ հա­մա­րուիլ մկրտու­թեան վկա­յա­կա­նը, որ կը տրուի Պատ­րիար­քա­րա­նին կող­մէ։ Այս հան­գա­ման­քը միեւ­նոյն ժա­մա­նակ կը գե­րա­հաս­տա­տուի այն մտայ­նու­թիւ­նով, ո­րով Պատ­րիար­քա­րա­նը թէ՛ հո­գե­ւոր կեդ­րոն մըն է եւ թէ ազ­գա­յին՝ հա­ւա­սա­րա­պէս ու ան­տա­րան­ջա­տե­լիօ­րէն։

Խառն ա­մուս­նու­թիւն­նե­րու ար­դիւն­քին ծնած ե­րա­խա­նե­րու խնդիր­նե­րուն ա­ծան­ցուած ձե­ւով՝ անդ­րա­դարձ կա­տա­րուե­ցաւ նաեւ ա­նոնց ծնող­նե­րու ա­մուս­նա­լուծ­ման պա­րա­գա­նե­րուն, ինչ որ կը պա­տա­հի յա­ճախ։ Ե­թէ ե­րա­խա­յին հայ­րը հայ ըլ­լայ, ա­պա հա­մայն­քա­յին վար­ժա­րա­նի մը մէջ դաս­տիա­րա­կուե­լու ճա­նա­պար­հին հար­ցե­րը ընդ­հան­րա­պէս կ­­՚ըլ­լան լու­ծե­լի։ Հա­կա­ռակ պա­րա­գա­յին խնդիր­նե­րը կը ճիւ­ղա­ւո­րուին։ Ե­թէ ե­րա­խա­յին մայ­րը հայ ըլ­լայ, դժուա­րու­թիւն­նե­րը կը մեծ­նան։ Կը պա­տա­հի, որ հայ­րը հա­ւա­նու­թիւն չտայ իր զաւ­կի հայ­կա­կան վար­ժա­րան յա­ճա­խե­լուն կամ չյօ­ժա­րի, որ այդ դպրո­ցը եր­թա­լու հա­մար անց­նի մօ­րը դա­ւա­նան­քին։

Այս եւ նման բազ­մա­թիւ օ­րի­նակ­ներ ու վար­կած­ներ հա­շուի առ­նուե­ցան ժո­ղո­վա­կան­նե­րուն կող­մէ։ Տ. Ա­րամ Արք. Ա­թէ­շեան եւ հա­մայն­քա­յին վա­րիչ­նե­րը նրբան­կա­տու­թեամբ ծան­րա­ցան հար­ցե­րուն վրայ՝ այդ բո­լո­րին հա­մար դրա­կան լու­ծում­ներ գտնե­լու պատ­րաս­տա­կա­մու­թեամբ։ Այդ ո­րո­նում­նե­րուն ժա­մա­նակ, ա­նոնք բծախն­դիր մտա­յին մար­զանք մը կա­տա­րե­ցին, որ­պէս­զի թէ՛ կան­խուին ան­բաղ­ձա­լի խտրա­կա­նու­թիւն­նե­րու տպա­ւո­րու­թիւն­նե­րը եւ թէ շու­քի տակ չմնան հայ­կա­կան ինք­նու­թեան ան­զի­ջե­լի ստո­րո­գե­լի­նե­րը։

Ժո­ղո­վա­կան­նե­րը չան­տե­սե­ցին նաեւ ուիշ կա­րե­ւոր հան­գա­մանք մը։ Ար­դա­րեւ, ար­ձա­նագ­րու­թիւն­նե­րու նոր դրու­թեան մէջ լուրջ դեր մը վե­րա­պա­հուած է մեր տնօ­րէն­նե­րուն։ Դժուար չէ կան­խա­տե­սել, որ ա­նոնք ան­խու­սա­փե­լիօ­րէն ծնող­նե­րու հետ դէմ դի­մաց պի­տի մնան խնդրա­յա­րոյց պա­րա­գա­նե­րով։ Նիս­տի մաս­նա­կից­նե­րը հա­մա­կար­ծիք գտնուե­ցան, որ մեր տնօ­րէն­նե­րը պէտք է խնա­յուին ան­պայ­ման։ Ուս­տի, պի­տի ստեղ­ծուի յանձ­նա­խումբ մը, որ պի­տի բաժ­նէ այդ պա­տաս­խա­նա­տուու­թիւ­նը եւ պի­տի կան­խէ մեր տնօ­րէն­նե­րուն թի­րախ դառ­նա­լը։

Հա­շուի առ­նուե­ցաւ նաեւ մեր վար­ժա­րան­նե­րուն դէմ բա­ցուե­լիք հա­ւա­նա­կան դա­տե­րու վար­կա­ծը։ Սա ա­ռանձ­նա­պէս մտա­հո­գիչ չհա­մա­րուե­ցաւ, ո­րով­հե­տեւ ինք­նու­թեան հար­ցե­րուն մէջ օ­րէն­քով տնօ­րէն­նե­րուն սահ­մա­նուած ի­րա­ւա­սու­թիւն­նե­րը եւ Պատ­րիար­քա­րա­նին վե­րա­պա­հուած դե­րը կը ստեղ­ծեն լա­ւա­տե­սու­թեան հիմ­քեր։

Նիս­տին տե­ւո­ղու­թեան մատ­նան­շուե­ցաւ, որ ար­ձա­նագ­րու­թիւն­նե­րու նոր ըն­թա­ցա­կար­գը հե­ռան­կա­րա­յին հնա­րա­ւո­րու­թիւն­ներ կը ստեղ­ծէ, որ­պէս­զի հա­մայն­քը ձե­ւա­ւո­րէ իր նա­խըն­թաց­նե­րը։ Իսկ մին­չեւ ա­նոնց յստա­կա­նա­լը՝ պէտք է լաւ կա­ռա­վա­րել կամ վե­րահս­կել ան­ցու­մա­յին շրջա­նը, բո­լո­րին նկատ­մամբ յար­գան­քով, հաս­կա­ցու­թիւ­նով, հա­մո­զիչ գոր­ծե­լաո­ճով։ Ստի­պո­ղու­թիւն մը չկայ շտա­պո­ղա­կան կողմ­նո­րո­շում­նե­րու հա­մար։ Այս­տեղ ա­զա­տու­թեան ա­նան­տե­սե­լի դաշտ մը կը բա­ցուի հա­մայն­քին առ­ջեւ, ո­րով­հե­տեւ նա­խա­պէս պե­տու­թեան կող­մէ կա­տա­րուած տնօ­րի­նու­թեան մը լիա­զօ­րու­թիւ­նը կը վե­րա­դար­ձուի հա­մայն­քին։

Տ. Ա­րամ Արք. Ա­թէ­շեան քննար­կում­նե­րուն ժա­մա­նակ ու­նե­ցաւ քա­նի մը ար­տա­յայ­տու­թիւն­ներ, ո­րոնք կրնան ուղ­ղոր­դել այս գոր­ծըն­թա­ցը։ «Մեր դու­ռը բաց է բո­լո­րին հա­մար, կը­ բա­ւէ, որ գան ու մկրտուին», ը­սաւ ան։ Այս պատ­գա­մը փո­խան­ցե­լու ա­ռըն­թեր, ընդ­հա­նուր փո­խա­նոր­դը յայտ­նեց, որ Պատ­րիար­քա­րա­նը պատ­րաստ է հա­ւա­քա­կան մկրտու­թիւն­ներ կազ­մա­կեր­պե­լու հա­մար։ Նո­րին Սրբազ­նու­թիւ­նը քա­նիցս շեշ­տեց, որ Պատ­րիար­քա­րա­նին կող­մէ տրուե­լիք մկրտու­թեան վկա­յա­կա­նը ի զօ­րու է այս հար­ցե­րը յաղ­թա­հա­րե­լու, իսկ այս հար­ցին մէջ Ա­թո­ռին վե­րա­բեր­մուն­քը միան­շա­նակ է, օ­րի­նա­չափ եւ ան­վի­ճե­լի։

«Անձ մը, որ չէ մկրտուած, չի կրնար դա­սուիլ մեր հա­մայն­քի ան­դամ­նե­րու շար­քին», ը­սաւ ընդ­հա­նուր փո­խա­նոր­դը եւ ա­ւել­ցուց, թէ ի­րա­ւա­բան­նե­րը կը խօ­սի­ն ի­րա­ւուն­քի մա­սին, իսկ Պատ­րիար­քա­րա­նը կը խօ­սի ինք­նու­թեան մա­սին։ Ըստ ի­րեն, բազ­մա­դա­րեան ան­հեր­քե­լի ճշմար­տու­թիւ­նը այն է, որ հա­յոց պա­րա­գա­յին ազ­գա­յին ու կրօ­նա­կան ինք­նու­թիւ­նը նոյ­նա­ցած է միան­գա­մընդ­միշտ։ Հասկ­նա­լի է, որ մար­դիկ ան­ցեա­լին մա­հու­կե­նաց պայ­ման­նե­րու ներ­քեւ փո­խե­լու պար­տա­ւո­րուած են ի­րենց կրօ­նը եւ ընդ­հա­նուր փո­խա­նոր­դը հա­մո­զուած է, թէ վե­րա­դար­ձի ա­ռու­մով ան­կեղծ ցան­կու­թեան պա­րա­գա­յին ա­նոնց շա­ռա­ւիղ­նե­րը պէտք է մկրտուին՝ զո­հո­ղու­թիւն մը յանձն առ­նե­լով։ Բաց աս­տի, Նո­րին Սր­բազ­նու­թիւ­նը դի­տել տուաւ, թէ պե­տու­թիւ­նը ներ­կայ դրու­թեամբ նոր ի­րա­ւունք մը սահ­մա­նած է հա­մայն­քին հա­մար, իսկ մեր հա­մայն­քը այդ ի­րա­ւուն­քը պէտք է օգ­տա­գոր­ծէ շի­նիչ ու նպա­տա­կաս­լաց ձե­ւով, պա­տաս­խա­նա­տուու­թեան ա­մե­նայն գի­տակ­ցու­թեամբ։ Այս հնա­րա­ւո­րու­թիւ­նը պէտք է ի սպաս դրուի հայ հա­մայն­քի բո­լոր շեր­տե­րուն հա­մար, իսկ մեր հաս­տա­տու­թիւն­ներն ալ գոր­ծադ­րու­թեան տե­սա­կէ­տէ ար­դէն ու­նին անհ­րա­ժեշտ նա­խադ­րեալ­նե­րը՝ մեր ա­ւան­դա­կան սկզբունք­նե­րէն եւ զգայ­նու­թիւն­նե­րէն չշե­ղե­լու հա­մար։

Իր կար­գին, Պետ­րոս Շի­րի­նօղ­լուն ալ մատ­նան­շեց, թէ մեր վար­ժա­րան­նե­րը ար­դէն կը դի­մագ­րա­ւեն նիւ­թա­կան մեծ դժուա­րու­թիւն­ներ եւ ա­շա­կեր­տա­կան դի­մագ­ծի փո­փո­խու­թիւ­նը պէտք է շատ լաւ նա­խա­պատ­րաս­տուի, պէտք է յա­ռաջ տա­րուի փուլ առ փուլ՝ մար­սուած ձե­ւով։ Այ­լա­պէս, ստեղ­ծուե­լիք մթնո­լոր­տը կրնայ լուրջ վտանգ­ներ յա­ռա­ջաց­նել մեր կրթա­կան կեան­քի ա­պա­գա­յին տե­սա­կէ­տէ։

Հուսկ, ժո­ղո­վա­կան­նե­րը ա­ւար­տին հա­մա­ձայն գտնուե­ցան կարգ մը հա­սա­րա­կաց սկզբունք­նե­րու շուրջ։ Այս­պէս, այն ա­շա­կեր­տի թեկ­նա­ծու­նե­րը, ո­րոնք չու­նին մկրտու­թեան վկա­յա­կան, պի­տի չկա­րե­նան ար­ձա­նագ­րուիլ իս­թան­պու­լա­հայ վար­ժա­րան­նե­րը։ Տ.­ Ա­րամ Արք. Ա­թէ­շեան նշեց, թէ նոյ­նիսկ ծնող­նե­րու եր­կուքն ալ կրնան մկրտուած չըլ­լալ, սա­կայն ե­թէ ի­րենց ստո­րագ­րու­թիւ­նով հա­ւա­նու­թիւն տան՝ ա­պա Պատ­րիար­քա­րա­նը կրնայ մկրտել ի­րենց զա­ւակ­նե­րը եւ անձ­նագ­րա­յին հա­մա­պա­տաս­խան ար­ձա­նագ­րու­թիւն­նե­րէ վերջ ա­նոնք կրնան ըն­դու­նուիլ իս­թան­պու­լա­հայ վար­ժա­րան­նե­րը։

ԱՐԱ ԳՕՉՈՒՆԵԱՆ

BASIN BİLDİRİSİ

Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü'nın 28 Haziran 2015 tarihinde yayınladığı genelgede, azınlık okullarına kayıt için okul müdürlerinin uygunluk görüşünün yeterli olacağı belirtilmiştir. Genelgeye göre okul müdürlerinin çocuğun cemaat okullarına kaydı esnasında konuyu düzenleyen Lozan Antlaşması'nın 40. ve 41. maddeleri ile 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu'nun 5. maddesinin (c) bendinin birinci fıkrasına göre hareket etmeleri gerekmektedir. Söz konusu maddeye göre azınlık okullarında sadece kendi cemaatine mensup çocuklar eğitim alabilmektedir.

Bakanlığın bu kararı çerçevesinde 5 Ağustos 2015 tarihinde VADİP Eğitim Komisyonu ve okulu olan vakıfların başkanlarından oluşan bir heyet Patrik Genel Vekili Başepiskopos Aram Ateşyan riyasetinde Patrikhane çatısı altında bir toplantı gerçekleştirmiştir.

Toplantıda okul müdürlerine verilen bu yetki çerçevesinde, gerçekleşebilecek tüm olasılıkların gerek dini, gerekse hukuki boyutları detaylı olarak masaya yatırılmıştır. Toplantı sonunda bir öğrenci adayının Ermeni okullarına kayıt olabilmesi için o çocuğun Ermeni cemaatine ait olma kriterlerini taşıyıp taşımadığının kontrol edilmesine, yasaya aykırı işlem yapmamak için söz konusu kriterleri yerine getirmeyen çocukların okullarımıza kaydının yapılmamasına karar verilmiştir.

Diğer taraftan üyeleri VADİP Eğitim Komisyonu üyeleri ve Patrikhane'nin belirleyeceği bir üyeden oluşan bir "Danışma Kurulu" kurulmasına, kayıt esnasında okul müdürlerinin şüpheye düştüğü kayıtlar için bu kuruldan görüş almasına, okullarımıza yapılacak "tüm yeni kayıtlarda" hazırlanacak ortak bir formun okul yönetimlerince ekleriyle birlikte Danışma Kurulu'na gönderilmesine karar verilmiştir.

VADİP EĞİTİM KOMİSYONU