Արխիւ
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Գարեգին Ա. Տրապիզոնցի Խաչատուրեան Պատրիարքի (1951-1961) խօսքը քանդակուած կը մնայ մեր մտքին մէջ. «Ժպիտը մաքուր սրտի եւ խաղաղ խղճի մը արտայայտութիւնն է»։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Կը ճանչնա՞ք հայ մը՝ որուն անունով Ֆրանսայի մէջ ամբողջ թանգարան մը գոյութիւն ունենայ. կը ճանչնա՞ք հայ մը, որ ֆրանսական պետութեան կողմէ արժանացած ըլլայ Պատուոյ Լէգէոնի ասպետ կոչումին. կը ճանչնա՞ք հայ մը, որ 1903 թուականին Վենետիկի մէջ արժանացած ըլլայ Ոսկէ Մեծ Մրցականի եւ շքանշանի: Եթէ պատասխանը ոչ է՝ ապա պէտք է ճանչնաք զինք:
Երէկ երեկոյեան ժամերուն Ռուսաստանի Ռոստովի մարզին մէջ տեղի ունեցաւ երթեւեկի արկած մը։ Այսպէս, ինքնաշարժ մը ճանապարհի երթեւեկելի հատուածէն դուրս գալով բախուեցաւ ծառի մը։
Հայաստանի արտաքին գործոց նախարար Արարատ Միրզոյեան այսօր կ՚այցելէ Թեհրան, ուր կը հիւրընկալուի Իրանի արտաքին գործոց նախարար Ամիր Ապտուլլահիանի կողմէ։ Երկու նախարարները կ՚ունենան առանձնազրոյց մը, կը գլխաւորեն պատուիրակութիւններու բանակցութիւնները, նաեւ կը սարքեն համատեղ մամլոյ ասուլիս մը։
Թուրքիոյ Հայոց Պատրիարք Ամեն. Տ. Սահակ Ս. Արք. Մաշալեան, երէկ Ռումելիհիսարի Ս. Սանդուխտ եկեղեցւոյ մէջ նախագահեց եկեղեցւոյ անուան տօնախմբութեան առթիւ մատուցուած Ս. Պատարագին եւ քարոզեց։ Ս. Պատարագը մատոյց եկեղեցւոյ հոգեւոր հովիւ Տ. Սարգիս Աւ. Քհնյ. Գույումճեան։
Թուրքիոյ Հայոց Պատրիարք Ամեն. Տ. Սահակ Ս. Արք. Մաշալեան, շաբաթավերջին այցելեց Վերժին Շապճըի անհատական ցուցահանդէսը, որ տեղի ունեցաւ Մեծ կղզիի Կղզեաց մշակոյթի միութեան մէջ։
ՍԱԳՕ ԱՐԵԱՆ
«Հայաստանի Հանրապետութիւնը, ինչպէս նաեւ շարք մը այլ փոքր պետութիւններ յայտնուեցան ճնշումային իրավիճակի մը մէջ, ուր անվտանգային նախկին պարտաւորութիւնները այլեւս չեն գործեր եւ փոքր պետութիւններու կենսական պայմանները ապահովուած չեն, բայց, միւս կողմէ, չկան գործող այլ միջոցներ»:
Գեղամեան. «Երկիրը ունի բնական պաշարներ եւ ներուժ՝ իր շահերը համադրելու մեծ պետութիւններու հետ։ Երեսուն տարուան ընթացքին միջազգային շահառուներու հետ կապ հաստատելու բաւարար աշխատանք չէ տարուած։ Խնդիր կայ ներուժը աշխարհին հասկնալի լեզուով մատուցելու։ Մեծ ընկերութիւններու շահերուն ներգրաւումը կը զսպեն նաեւ ոտնձգութիւնները»:
ԱՆՈՒՇ ԹՐՈՒԱՆՑ
Արցախի մասին գրելը այլեւս ծանր է, դժուար, երբեմն՝ անհնար: Արցախը արցունք դարձած է բոլորիս աչքին: Գրական բարձր բառով հանապազօրեայ, իսկ առօրեայ իմաստով՝ ցամաք հացի կարօտ է արցախցին այսօր:
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Որպէս համաձայնագրութիւն, հին ազգերը, ինչպէս եւ հռովմայեցիները, ամուսնութիւնը կը նկատէին իբրեւ «համաձայնութիւն» մը՝ որ երկու անձ՝ այր-մարդ եւ կին-մարդ, կը հաստատէին իրենց միջեւ, իրենց յօժար կամքով եւ փոխադարձ հաւանութեամբ եւ համաձայնութեամբ։ Եւ այսպէս կը նայէին այս համաձայնութեան՝ նկատի ունենալով ամուսնութեան «արտաքին հետեւանք»ները՝ ամուսիններու փոխադարձ պարտաւորութիւնը պահպանել միայն նիւթական կողմէ, այր մարդու իրաւունքը կնոջ բաժիններուն եւ այլ ստացուածքներուն վրայ, հօր եւ մօր պարտաւորութիւնները իրենց զաւակներուն հանդէպ, եւ այլն։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Անցնող շաբթուան ընթացքին Լիբանանի մէջ տեղի ունեցաւ անմեղ մանուկի մը մկրտութիւնը: Մկրտութենէն ետք մանուկին հարազատները համացանցի իրենց էջին մէջ տեղադրեցին սոյն յօդուածին կցուած նկարը, որ վերջին մի քանի օրերուն քննադատութեան առարկայ դարձաւ եւ մինչեւ իսկ մամուլի ճամբով հրատարակուեցաւ անոնցմէ մի քանին:
ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
Վաղուան ճաշու ընթերցուածները հետեւեալներն են.
Եսայիի մարգարէութենէն 3.16-4.1:
Պօղոս առաքեալին Կորնթացիներուն ուղղած առաջին նամակէն 1.25-30:
Երուսաղէմի Սրբոց Յակոբեանց Մայր տաճարին մէջ, երէկ, յետ երեկոյեան ժամերգութեան եւ նախատօնակի մասնաւոր վարդապետութեան չորս աստիճաններու տուչութիւնը տեղի ունեցաւ Սրբոց Յակոբեանց Միաբանական ուխտի երկու հոգեշնորհ հայրերու՝ Տ. Վազգէն Աբեղայ Ալեքեանին եւ Տ. Տիրան Աբեղայ Յակոբեանին։
Գոհունակութեամբ վերահասու կ՚ըլլանք, թէ վերջերս տեղի ունեցած է «Մենհեթըն» միջազգային երաժշտական մրցոյթը, որու ընթացքին երիտասարդ արուեստագէտներու անուանակարգին մէջ դափնեկիր դարձած է հայազգի 19-ամեայ քլարինէթահար Էտուարտ Խորոզեան։ Ան այս մրցանակով իրաւունք շահած է ելոյթ ունենալու Նիւ Եորքի «Carnegie Hall»ի մէջ։ Քլարինէթահար Էտուար Խորոզեան սոյն ելոյթի ընթացքին իր բնատուր տաղանդով առինքնած է ունկնդիրները։
Թուրքիոյ Հայոց Պատրիարք Ամեն. Տ. Սահակ Ս. Արք. Մաշալեանի նախագահութեամբ երէկ երեկոյեան Գնալը կղզիին մէջ եզրափակուեցաւ «Մեսրոպ Բ. Պատրիարք» մարմնամարզական փառատօնը։
Եզրափակման հանդիսութեան Ամեն. Ս. Պատրիարք Հօր կողքին էին Տ. Զաքէոս Ծ. Վրդ. Օհանեան, Կղզեաց հոգեւոր հովիւ Տ. Յարութիւն Վրդ. Տամատեան եւ Պատրիարքական փոխանորդ Տ. Գրիգոր Աւ. Քհնյ. Տամատեան։
ՍԱԳՕ ԱՐԵԱՆ
«Հայաստան երկիրը պահելու գործընթացը շատ բարդ է ու ան չի նմանիր իշխանութիւն-ընդդիմութիւն բաւական ապիկար խաղերուն։ Այս առումով ալ աւելի քան որեւէ ժամանակ ու մանաւանդ՝ այս օրերուն, այս պահուն պէտք է իսկապէս հասկնալ, թէ բոլորը կոչուած է տէր կանգնելու այն նաւուն, որուն վրայ է...»:
«Այսօր Հայաստանին ու Արցախին անհրաժեշտ են քննարկել ներկայ հրատապ խնդիրներու ամբողջութիւնը՝ անոնց լուծում մը գտնելու համար: Որպէս հանրային մարմին պէտք է քննարկել զանոնք եւ դիտարկել անոնց յաղթահարման, չէզոքացման, լուծման, դիմակայման ճամբաներն ու հնարաւորութիւնները, որպէսզի յետոյ նոր հետեւանքներ ուսումնասիրելու ստիպոողութիւնը չըլլայ»:
Յուլիս ամիսը ամէն տարի առիթ կը հանդիսանայ ոգեկոչելու համար ազգային երախտաշատ ու անմոռանալի բարերար հոգելոյս Գալուստ Կիւլպէնկեանը։ Այս տարի եւս յուլիսի 20-ին Լիզպոնի մէջ մասնաւոր հոգեհանգստեան պաշտօնով վերյիշուեցաւ Գալուստ Կիւլպէնկեանը, որ պատմութեան ընթացքին հայ ժողովուրդին ծնունդ տուած պատմական զաւակներէն մին է, որուն արձանագրած յաջողութիւնները ոչ միայն հայութեան, այլ ամբողջ մարդկութեան տեսակէտէ ունեցած են դրական շարունակութիւն։
Ամբողջութեամբ պաշարուած Արցախի մէջ մարդասիրական տագնապը հետզհետէ կը խորանայ, մինչ Երեւանի մէջ արցախահայերուն ի պաշտպանութիւն ցոյցեր տեղի կ՚ունենան իրերայաջորդ ձեւով։ Ստեղծուած ծանր մթնոլորտին մէջ Երեւանի ղեկավարութիւնը երէկ հիւրընկալեց ԵԱՀԿ-ի Մինսքեան խմբակի ռուս համանախագահ Իկոր Խովայեւը, որ, միեւնոյն ժամանակ, Հայաստան-Ատրպէյճան յարաբերութիւններու գծով Ռուսաստանի արտաքին գործոց նախարար Սերկէյ Լաւրովի յատուկ խորհրդականն է։
ԱՐԱ ԳՕՉՈՒՆԵԱՆ
Սրբոց Յակոբեանց զինուորեալ միաբանութենէն հասած վերջին լուրերը նոր օրակարգի մը դուռ կը բանան Հայաստանեայց Առաքելական Եկեղեցւոյ կեանքէն ներս։ Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի եւ Երուսաղէմի Հայոց Պատրիարքութեան յարաբերութիւններուն ու համագործակցութեան առջեւ կ՚ուրուագծուին վերաշխուժացման իսկական հեռանկարներ։
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Ընդհանրապէս կ՚ընդունուի, որ երջանկութիւնը կապուած է նիւթական գոհացումներու։ Մարդ երբ կը գոհացնէ իր նիւթական պահանջքները, երջանի՛կ է։ Այս պարզ տրամաբանութեամբ՝ երկու սենեակ, երկու անկողին եւ երկու հաց ունեցող մէկը, մէկ սենեակ, մէկ անկողին եւ մէկ հաց ունեցողէն աւելի երջանիկ կը նկատուի։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Աւելի քան դար մը առաջ՝ 1905 թուականին Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներու մէջ կը հրատարակուի «Արծիւ» կիսամեայ ազգային, գրական եւ քաղաքական հանդէսը: Ցեղասպանութենէն առաջ Պոսթոնի մէջ հայերէն թերթի մը գոյութիւնը փաստն է այդտեղ գոյութիւն ունեցող հայկական գաղութի մը, որ կարիքը զգացած է նաեւ մամուլի՝ ամրապնդելու համար իր հայութիւնը: