ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Ուրիշ ժողովուրդներու նման՝ հայերն ալ, իրենց պատմութեան հետագայ փուլերուն, «Նոր տարի» հասկացողութիւնը, բնութեան շրջանակաձեւ հոլովոյթի կամ անոր կրկնման սկիզբը կապուած են բերքի հասունացման, բերքահաւաքի հետ եւ այն կը տեղափոխեն Աւելեաց ամիսէն (13-րդ՝ լրացուցիչ ամիս, որ կը սկսի օգոստոս 6-ին եւ կը վերջանայ օգոստոս 10-ին՝ 5 օր) անմիջապէս ետք՝ օգոստոսի 11-ը ըստ Յովհաննէս Սարկաւագի կազմած անշարժ տոմարի։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
«Բայց նաեւ առիթ տուր մտածելու թռչուններու խորհրդաւորութեան, արեւի տակ գտնուող մեղուներու եւ կանաչ բլուրին վրայ գտնուող ծաղիկներուն մասին». այս խնդրանքը հաւասարակշռութեան մը խնդրանք է՝ իրապաշտին եւ վերացականին միջեւ:
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Հոգեւոր կեանքը շիտակ դիմաւորելու եւ անոր մէջ յառաջանալու, հաստատուելու, աճելու եւ պտղաբերելու համար մարդ պարտի իր ներքին հոգեւոր մարդուն համար եւս կիրարկել նոյն օրէնքները՝ զորս նկատելի են եւ անհրաժեշտ ֆիզիքական-մարմնական կեանքին համար։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
«Եթէ կրնաս սորվեցուր անոր գիրքերու հրաշքները». կը հաւատանք, որ իրապէս յաջողած է այն ուսուցիչը, որ ո՛չ թէ շատ գիտելիքներ կը փոխանցէ աշակերտին, այլ կը յաջողի անոր մէջ վառել գիրքի հանդէպ սէրը, որովհետեւ ընթերցանութիւնը կ՚ընդլայնէ յիշողութիւնը, կ՚ամրապնդէ ուշադրութիւնը եւ կը զարգացնէ երեւակայութիւնը:
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
«Սակայն դո՛ւն, ո՜վ մարդ Աստուծոյ, այդպիսի բաներէ հեռո՛ւ փախիր, եւ հետամուտ եղիր՝ արդարութեան, աստուածպաշտութեան, հաւատքի, սիրոյ, համբերութեան եւ հեզութեան». (Ա ՏԻՄ. Զ 11)։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Նախանձէն հեռու մնալէ ետք Լինքըն ուսուցիչէն կը խնդրէ, որ իր զաւկին սորվեցնէ ծածուկ խնդուքի գաղտնիքը: Բոլորս ալ գիտենք, որ մարդիկ կեանքի մէջ իրենց ձախողութիւնները կը փորձեն քօղարկել ու պահել, սակայն, Լինքըն կը խնդրէ, որպէսզի ուսուցիչը սորվեցնէ, որ իր զաւակը յաղթանակները եւս ինքն իր մէջ ապրի եւ այս մէկը վստահաբար շատ կարեւոր պատգամ մը ունի իր մէջ:
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
«Եթէ կրնաս զինք հեռու պահէ նախանձէն եւ սորվեցուր ծածուկ խնդուքի գաղտնիքը»: Նախանձը բնաւորութեան գիծ մըն է, որ գրեթէ բոլորս առաւել կամ նուազ չափով ունինք:
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Ծուլութիւնը ներհակ է մարդկային բնութեան, քանի որ մարդը կոչուած է աշխատութեան. «Երեսիդ քրտինքովը ուտես քու հացդ…». (ԾՆՆԴ. Գ 19)։ Ուստի, Սողոմոն Իմաստուն ծոյլին կը խրատէ, որ մրջիւնին երթայ, որպէսզի անկէ իմաստութիւն, կարգ եւ կանոն, աշխատասիրութիւն եւ զիրար յարգել եւ տակաւին ուրիշ շատ բարեմասնութիւններ սորվի։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
«Սորվեցուր անոր մարդոց հանդէպ ազնիւ ըլլալ»: Շատ մը առաքինութիւններ մարդուն հետ կը ծնին. վարքի եւ նկարագիրի մէկ անբաժան մասը կրնայ ըլլալ բարութիւնը, ազնիւ ըլլալը, ողորմածութիւնը եւ այլն, սակայն, Լինքըն (ինչպէս նաեւ մանկավարժութիւնը) կը հաւատայ, որ այդ մէկը ո՛չ միայն բնածին կրնայ ըլլալ, այլ նաեւ կրթութեան ճամբով կարելի է փոխանցել:
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Երկինքի մէջ ապրիլ՝ կը նշանակէ «Քրիստոսի հետ ըլլալ». (ՅՈՎՀ. ԺԴ 3), (ՓԻԼ. Ա 23), (Ա ԹԵՍ. Դ 17)։ «Ընտրեալներ»ը «Անոր մէջ» կ՚ապրին, հոն պահպանելով, աւելի ճիշդ՝ հոն գտնելով իրենց իսկական ինքնութիւնը՝ իրենց յատուկ անունը. (ՅԱՅՏ. Բ 17)։
