Հոգե-մտաւոր

ԵՐԱՆԻ՜ ԽՈԶԵՐՈՒՆ

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Անցնող մի քանի օրերու ընթացքին Լոնտոնի մէջ խումբ մը «անգործ» բուսակերներ վիրաւորուած ու վնասուած կովերուն եւ ոչխարներուն հասնող «ցեղասպանութիւն»ներէն մուտք գործած են թուրք յայտնի խոհարար Նուսրեթի ճաշարանը եւ բարձրաձայնած են «բոյսերով ապահովուած ապագայ» լոզունգը:

ՀՈԳԻՆ ՇԱՐԺԻՉ Ո՛ՒԺՆ Է ՄԱՐՄՆԻՆ

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Առանց պատճառի արդիւնք չ՚ըլլա՛ր. ասիկա անժխտելի ճշմարտութի՛ւն մըն է։ Եւ որովհետեւ մարդուս մէջ կը հաստատուի ուժերու, կարողութիւններու գոյութիւնը, որոնք նիւթեղէն-մարմնային չեն կրնար նկատուիլ, անոնց պատճառը բացատրելու համար անհրաժեշտ է դիմել տարբեր աղբիւրի մը, տարբեր պատճառի մը, ահաւասիկ ա՛յդ աղբիւրը կը կոչուի «հոգի»։

ՆԿԱՐԱԽՏ

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Եթէ պահ մը ականատես ըլլաք, թէ երիտասարդ աղջնակ մը շէնքի մը տանիքը բարձրացած ինքզինք ցած նետել կ՚ուզէ, ի՞նչ կ՚ընէք. զինք համոզել կը փորձէ՞ք, որ նման քայլի չդիմէ, կը խրատէք եւ կը փորձէք մխիթարիչ մը դառնալ՝ զինք հեռու պահելու անդառնալի այդ քայլէն:

ԱՇԽԱՐՀԻ ՆԵՂՈՒԹԻՒՆՆԵՐ

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Նեղութիւններ անխուսափելի են աշխարհի վրայ, արդարեւ աշխարհ, որու վրայ կ՚ապրի իր երկրային կեանքը մարդ, երբեք բուրաստան մը չէ։ Ցաւը եւ վիշտը, նեղութիւններ եւ դժուարութիւններ, ամէն տեսակ չարիք աշխարհը «աշխարհ» կ՚ընեն, եւ ապրելու համար մարդ պէտք է տոկայ, հանդուրժէ այդ բոլորին։

ՈՒՐԻՇՆԵՐՈՒ ՀԱՄԱՐ Կ՚ԱՊՐԻՆՔ

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Եթէ քննութեան ենթարկենք մեր կեանքը, անպատճառ պիտի նկատենք, որ մինչեւ օրս գրեթէ բոլո՛րս ալ ապրած ենք ուրիշներու համար. որովհետեւ հայկական անգիր սովորութեան մաս կը կազմէ սեփական հանգիստէն աւելի նկատի ունենալ ու առաջնահերթ նկատել «ուրիշները ինչ կ՚ըսեն» օրէնքը, որ սեփական ուրախութեան ու երջանկութեան մեծագոյն դահիճը կը հանդիսանայ:

ԺՈՒԺԿԱԼՈՒԹԻՒՆ

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

«Ժուժկալութիւն»ը իր ամենալայն իմաստով, մեղք գործելու փորձութեան դիմաց «ո՛չ» կարենալ ըսելու կարողութիւնն է։ Անշուշտ երբ «մեղք գործել» կ՚ըսենք, այս ալ պէտք է առնենք իր լայն առումով, այսինքն՝ այն բոլոր արարքները որոնք սխալ են՝ օրէնքի կամ կանոններու հակառակ։

ԽՐԱՏ՝ ՈՐԴՈՒՍ - Դ.

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

«Շատ աւելի լաւ է, տղա՛ս, դառն արցունքով աչքդ ցողիր
Ու քո ճամբան շարունակիր».

Սեւակ իր որդիին կ՚ուզէ բացատրել, որ կեանքի անարդարութիւններուն դիմաց կանգ առնելը, բողոքելն ու արտասուելը ճշմարտութենէն ոչ մէկ բան կը փոխէ. հաւանաբար Սեւակ այդ մէկը սորված էր իր անձնական փորձով եւ հիմա իր զաւակը կը յորդորէ կեանքի ճամբան շարունակելու՝ թէեւ արցունքոտ աչքերով։ 

ԿԷՕԹԷԻ ՖԱՈՒՍՏԷՆ ՀԱՏՈՒԱԾՆԵՐ

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Եոհան Վոլֆկանկ ֆոն Կէօթէի «Ֆաուստ»ը սովորական գրական գլուխ գործոց մը ըլլալէ աւելին է՝ ան «կեանքի գործ» մըն է իմաստասէր եւ համայնագէտ մտքի մը՝ Կէօթէի, որ կատարելագործած է յիսուն տարիի տքնաջան աշխատութեամբ։

ՎԻՃԱԲԱՆԵԼՈՒ ԱՐՈՒԵՍՏԸ

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Մարդ, քանի որ «բանաւոր էակ» մըն է՝ խորհելու, դատելու եւ որոշելու կարողութեան տէր եւ ազատ կամքով շարժող՝ ըստ իր համոզումներուն, ապա ուրեմն շատ բնական է, որ իր նմաններուն հետ տարակարծութիւններ ունենայ։ Եւ տարակարծութիւններու բնական հետեւանքն է՝ վիճաբանութիւնը։

Էջեր