ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Ցաւալի իրողութիւն մըն է, թէ մարդկային խիղճը պատմութեան մէջ աննախընթաց անկում մը, վատասերում մը կը կրէ աշխարհի գրեթէ ամէն երկիրներու մէջ՝ մանաւանդ վերջին շրջաններուն։ Շատեր կան որ «պատիւ»ը նիւթական արժէքի մը պէս կը նկատեն, ճիշդ ինչպէս դրամը, գործը, տունը, ստացուածքը նիւթական են։
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Երբ ձեռքս գրիչը՝ կը սկսիմ ճերմակ թուղթին վրայ սեւ հայ տառերով գրութիւն մը գրել, յաճախ կը խորհիմ, թէ եթէ չըլլար Հայ գիրը, ի՞նչպէս պիտի կարենայի գրել, եւ եթէ չըլլար Հայ գիրը, ի՞նչպէս պիտի կարդար Հայ ընթերցողը։ Այս հարցումը աւելի զգալի կը դառնայ ամէն Թարգմանչաց տօնին, երբ կը տօնուի Հայ գիրերու գիւտին յիշատակը։
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Հաւատի աւանդութիւնը, այսինքն հաւատքին ժառանգութիւնը՝ բովանդակուած Սուրբ Աւանդութեան եւ Աստուածաշունչին մէջ, Եկեղեցւոյ ամբողջութեան վստահուած է առաքեալներուն կողմէ։ Իր հովիւներուն միացած ժողովուրդը՝ փարելով հաւատքի աւանդութեան ամբողջ կը մնայ յարատեւօրէն հաւատարիմ առաքեալներուն ուսուցումին եւ հոգեւոր հաղորդութեան, հացին բեկանումին, աղօթքներուն, այնպէս որ, փոխանցուած հաւատքին պահպանումով. գործադրութեամբ եւ դաւանութեամբ, հովիւներուն եւ հաւատացեալներուն միջեւ կը հաստատուի ոգիի եզական միութիւն մը։
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Առանձնութիւնը մարդկային վիճակ մըն է, որ ցա՛ւ կը պատճառէ ենթակային, մանաւանդ երբ բազմանդամ ընտանիքի մը մէջ հասած եւ տարիներ վայելած է այդ երջանկութիւնը։ Թէեւ «առանձին ըլլալ» նախընտրելի է բոլորովին «մինակ» ըլլալու, բայց մարդ էակը որպէս «ընկերային արարած», միշտ կարիքը ունեցած է «ուրիշ»ի մը, որուն ամենէն ապահով միջավայրն է եւ յարմարագոյն տեղը՝ ընտանի՛քը։
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
«Որովհետեւ Աստուած կ՚ըսէ.- Պատուէ՛ հայրդ ու մայրդ, եւ ուրիշ տեղ մը կ՚ըսէ.- Ով որ իր հայրը կամ մայրը անիծէ՝ մահուան պիտի դատապարտուի» (ՄԱՏԹ. ԺԵ 4-5)։
Արդարեւ, սէրը օրէնքին լման կատարումն է, ինչպէս կ՚ըսէ Պօղոս առաքեալ. (ՀՌՈՄ. ԺԳ 8)։
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
«Ազատութիւն»ը կամքին եւ իմացականութեան մէջ արմատացած կարողութիւնն է գործելու կամ չգործելու, ընելու այս կամ այն, ինքնակամ վճռելու կատարելիք գործեր։
Ինքնակամութեամբ իւրաքանչիւր անձ տէ՛ր է իր անհատականութեան։
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Քաղաքակրթութիւնը արագօրէն կը յառաջանայ, կեանքը հետզհետէ կը բարեփոխուի, կը զարգանայ։ Որքան որ էականը անփոփոխ կը մնայ, շատ բաներ կը փոխուին եւ անշուշտ այդ փոփոխութիւնները կ՚ազդեն նաեւ էականին։
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
«Կեանքը կրթութիւն է», ըսած է հեղինակաւոր կենսաբան մը։ Արդարեւ, կեանքը «ցաւի դպրոց» մըն է, որ կրնայ երկար ժամանակ տեւել եւ կամ կարճ, բայց անպայմա՛ն նիւթը ցաւ եւ վիշտ եղող դպրոց մը՝ կրթարան մը։ Ուստի կեանքը «կեա՛նք» ընողը ցաւեր եւ վիշտեր են, որոնք կը կրթեն, կը կատարելագործեն մարդը՝ որ ցաւերու եւ վիշտերու մէջ կը հասնի, կը հասուննայ, կը ձեւաւորուի։
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Մարդկային անձը մասնակից է աստուածային Հոգիին լոյսին եւ ուժին։ Իր բանականութեամբ, ան կարող է հասկնալ կարգ եւ կանոնը իրերուն՝ հաստատուած Արարիչին կողմէ։
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Յոռետեսութիւնը, որ ամէն բանի վերջը կամ հետեւանքը գէշ տեսնելու վատ սովորութիւն մը, յատկութիւն մըն է, ամէն մարզի մէջ կը քայքայէ մարդուս բարոյական կորովը, տրամադրութիւնը եւ անատակ կը դարձնէ զայն որեւէ ստեղծագործ աշխատանքի։ Յոռետեսութիւնը իր այս ազդեցութեամբ մարդս անշարժութեան կը մատնէ, աննպատակ եւ անիմաստ կ՚ընէ ամբողջ կեանքը։ Մէկ խօսքով, ամլութեան կը մատնէ մարդուս կեանքը եւ այս պատճառով, մարդ պէտք է ազատելու աշխատի յոռետեսութենէ, ինչ որ դիւրին գործ մը չէ…։
