Հոգե-մտաւոր

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Հասարակութիւններու բարեփոխման եւ զարգացման աստիճանը կարելի է միշտ չափել զիրենք ընդհանրապէս զբաղեցնող խնդիրներու տեսակէն եւ այդ խնդիրներու շուրջ յարուցուած գործունէութեան կերպերէն։ Որոշ ճաշակով մը եւ որոշ ըմբռնումով ամէն հասարակութիւն կը կառչի այն տեսակ հարցերու, որոնք հետզհետէ կը դառնան իր աւանդական ցաւերը։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Համբոյրը՝ մարդուս ծնելէն վերջ ստացած միջոցն է զգացումները արտայայտելու համար։ Ուստի ստացական այս արտայայտութիւնը չի՛ ժառանգուիր սերունդէ սերունդ։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Բնութեան մէջ ամէն բան յարատեւ փոփոխութեան մը ենթարկուած է, բայց այս փոփոխումը ջնջումի կամ անէացումի հանգամանք չունի երբեք, այլ մշտնջենական ձեւափոխումը՝ բարեփոխումը կը ներկայացնէ այդ փոփոխութիւնը՝ որ կը նշանակէ բնութիւնը կազմող սկզբնական եւ էական տարրերուն հետզհետէ կատարելագործո՛ւմը։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Ինքնաճանաչումը մարդուս կատարելութեան համար կարեւոր ազդակ մըն է. այն որ չունի ինքնաճանաչման գիտակցութիւնը՝ անոր համար շատ դժուա՛ր է լիակար ըլլալ։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Կեանքի մէջ կարելի է դիմաւորուիլ ամէն տեսակ նկարագրի տէր մարդոց հետ։ Արդարեւ, իրաւ է որ կա՛յ այնքան բնաւորութիւն, նկարագիր՝ որքան մարդ։ Իւրաքանչիւր անձ ունի իւրայատուկ բնաւորութիւն եւ նկարագիր, որ կը կազմէ իր ինքնութիւնը։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մութը եւ խաւարը անորոշութիւն եւ անստուգութիւն կը նշանակեն. իսկ լոյսը՝ յստակութիւն եւ հաստատութի՛ւն։ Արդարեւ, մութը վախ կը պատճառէ, քանի որ մարդ մութին մէջ ապահով չէ, անորոշութեան մէջ է եւ անշուշտ վա՛խ կը պատճառէ ասիկա մարդուս։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մարդիկ, ընդհանրապէս դրական բաներու օգտակարութեան կը հաւատան. զոր օրինակ, գիտնալու, յիշելու, ամէն բանի մասին տեղեկութիւն ունենալու, շահելու, եւ այլն։ Այս պատճառով, կ՚ուզեն միշտ ունենալ, չկորսնցնել եւ պահել, փոխանակ չունենալու, կորսնեցնելու։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Գերմանիացի նշանաւոր իմաստասէր Հէկէլ արուեստագէտներէն կը պահանջէ ամենէն առաջ՝ կեանքի խորհուրդներուն արտայայտութիւնը։ Իսկ Զօլա գեղարուեստը սահմանած է որպէս «խառնուածքի մէջէն երեւցող բնութիւն» մը. «la nature à travers un temperament»։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Զանազան արարքներ, որ կը կատարուին մարդուս կողմէ, զոր օրինակ, չար կամ բարի արարքներ, կարգ մը ազդակներու արդիւնք են, զոր պէտք է նկատի առնել եղանակաւորելու համար մեր կարծիքը անոնց հեղինակներուն մասին։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Բնաւ դիտա՞ծ էք մարդիկ՝ որոնք նոյն փողոցին կամ նոյն ճամբուն վրայ, նոյն ուղղութեամբ կը քալեն։ Անոնցմէ ոմանք արագ արագ, ոմանք բաղդատաբար աւելի դանդաղ կը քալեն։ Ուրիշներ կ՚աճապարեն, կան նաեւ, որ ճամբուն մէջտեղ կը կանգնին՝ կարծես անորոշութեան մէջ իրենց յարմար ուղղութիւն մը կը փնտռեն։