Հոգե-մտաւոր

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Կու գան ու կ՚երթան», կ՚ըսէ Աշուղ Ջիվանի (Լեւոնեան Սերոբ Ստեփանի, 1846-1909) եւ կարծես թարգման կ՚ըլլայ մարդոց նեղութիւններու եւ դժուարութիւններու մէջ ապրած օրերուն, անոնց զգացումներուն, յոյսերուն եւ ակնկալութիւններուն։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Ամէն մարդ իր կեանքի ընթացքին ունեցած է երիտասարդութեան շրջան մը։ Ոմանք ներկայիս կ՚ապրին այդ երիտասարդութեան շրջանը եւ չեն խորհիր իսկ որ պիտի գայ օր մը՝ երբ իրենց երիտասարդութիւնը պիտի մնայ անցեալի մէջ եւ պիտի ըսեն. «Օր մը ես ալ երիտասարդ էի…»։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մարդ մը որ մեծ խնամքով իր պարտէզը տնկեր, տունը կանգներ է տարիներու տքնութեամբ, համբերութեամբ եւ ապագայի ապահովութեան վստահութեամբ, երբ հեղեղները իջնեն եւ իրենց աւերը գործեն՝ յուսահատութեան կը մատնուի մարդ։ Սակայն պէտք չէ յուսահատի ան, քանի որ Աստուած երկինքի երեսը կը դնէ իր բարի խոստումներուն կնիքը գունազարդ աղեղով մը։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Բարձրագոյնը՝ վերը գտնուողը տեսնելու համար պէտք է որ մարդ իր աչքը վերցնէ դէպի վեր, դէպի երկինք։
Արեւը մեր գլխուն վերեւն է եւ ոչ թէ մեր ոտքերուն տակը։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Չափերը, ընդհանրապէս յարաբերական են, յատկապէս ժամանակը, որ կը փոխուի ժամանակաշրջաններու եւ վայրերու յարաբերականութեամբ։ Ժամանակի հատուածներու նկատմամբ, պատմութեան մէջ կը հանդիպինք զանազան չափաւորումներու։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Ո՜վ իմ Տէրս եւ Աստուածս, պիտի փառաւորեմ Քեզ, պիտի օրհներգեմ քու անունդ, որովհետեւ սքանչելի՜ են գործերը որոնք կը կատարես սկիզբէն իսկ պատրաստած քու ճշմարիտ ծրագրիդ համաձայն», կ՚ըսէ Եսայի մարգարէ։ (ԵՍ. ԻԵ 1)։ Իսկ Պետրոս առաքեալ իր ընդհանրական առաջին նամակին մէջ սապէս կ՚ըսէ. «Ձեր հոգերը Աստուծոյ ձգեցէք, որովհետեւ Ինքը կը հոգայ ձեր մասին» (Ա ՊԵՏՐ. Ե 7)։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Կամք»ը հոգեկան եւ իմացական զօրութիւն մըն է որոշ ուղղութեամբ մը գործելու, որ կ՚ենթադրէ գործադրութիւն, գործադրութիւն հոգեկան եւ իմացական կարողութեան, ուզուած, փափաքուած բան մը իրականացնելու կորով, եռանդ։ Տրամադրութեան կամ դիտաւորութեան հարց մըն է կամքը։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մարդ յաճախ կը հարցնէ հարցում մը՝ որուն տրուած պատասխանը թէպէտ կարճ է եւ սակայն կ՚արժէ խորհրդածել անոր մասին։ Հարցումը սա է. «Ի՞նչ է մարդուս կեանքը»։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Ընդհանրապէս «պատիւ»ը ըմբռնուած է նիւթական արժէքի մը պէս՝ պատիւը շատերու համար նիւթական բանի մը պէս կը տեսնուի, ճիշդ ինչպէս դրամը, գործը, տունը նիւթական արժէքներ են։ Սակայն պէտք է գիտցուի, թէ «պատիւ»ը այդ նիւթական արժէքներու պէս չէ։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Ինքնաճանաչութիւնը ընտիր յատկութիւն մըն է՝ որ պէտք է ամէն անհատ մշակէ ինքն ի՛ր մէջ։
Արդարեւ, որքան դժուար է «ուրիշ»ը ճանչնալ, նոյնքան, եւ նոյնիսկ շատ աւելի դժուար է ինքզինք ճանչնալ։