Հոգե-մտաւոր

ԴԷՊԻ ՔԻՉ ՄԸ ԱՒԵԼԻ ԼԱՒԸ

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մարդ երբ կը նայի կապոյտ եւ ջինջ երկինքին, դաշտի կանաչ խոտին, գեղեցիկ բնութեան, եւ սպիտակ ամպի մը, որ կ՚անցնի իր գլխուն վերեւէն, կը պարտաւորուի խորհիլ եւ տարուիլ այն մտածումէն՝ թէ ո՛չինչ կայ սխալ սա իր ապրած «հին աշխարհ»ին վրայ, ի բաց առեալ մարդիկ որ կ՚ապրին անոր վրայ, եւ կը հարցնէ ինքզինքին, թէ ինչո՞ւ ամէն մարդկային էակ չի ջանար վերածելու այս աշխարհը քիչ մը աւելի լա՛ւ վայրի մը աւելի լաւ եւ երջանիկ ապրելու համար…։

ՄԻՈՒԹԵԱՆ ՕՐԷՆՔԸ

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Բնութեան մէջ ամէն ինչ որ գոյութիւն ունի, ի վերջոյ կը դառնայ իր Արարչին՝ Աստուծոյ ծոցը՝ հո՛ն, ուրկէ ելաւ եւ ստեղծուեցաւ։ Բնութեան մէջ ո՛չ մէկ բան կը կորսուի, այլ կը ձեւափոխուի միշտ պահելով իր սկզբնական էութիւնը։

ԳՐԻԳՈՐ ԶՕՀՐԱՊ ԵՒ «ՃԷՅՐԱՆ»Ը - Ա -

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Ստորեւ կը ներկայացնենք Գրիգոր Զօհրապի արձակ գրութիւններէն նմոյշ մը՝ երիտասարդ փաստաբանի մը կեանքէն դրուագ մը՝ ուր կը տեսնուի, թէ ո՜րքան իրաւացի է իրեն տրուած «հայ նորավէպի իշխանը» տիտղոսը։ Ուստի հոս նկատելի է «մտածող ե՛ւ գրող»ի սքանչելի՜ մէկ գործը, որ կը ներկայացնենք բոլորովին հաւատարիմ մնալով իր բնատիպին։

ԱՆՄՈՌԱՑ ԴԷՄՔԵՐ

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Կը շարունակենք ներկայացնել անմոռաց դէմքեր, որոնք յիշել եւ յիշեցնել պարտականութիւն մը կը համարինք, քանի որ անոնք միտք եւ հոգի փոխանցած են մեզի աւելի եւս ընդարձակելով մեր մտային եւ հոգեւոր հորիզոնները եւ սահմանները։
Ահաւասիկ շարք մը եւս անմոռաց դէմքերու։

ԿՐՕՆՔ ԵՒ ՆԿԱՐԱԳԻՐ

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Տարիքը խելքը չ՚աւելցներ։ Մարդոց ստուար մեծամասնութիւնը հոգւով, մտքով չափահասութեան երբեք չի հասնիր. քառասուն, յիսուն, վաթսուն տարեկան «մանուկ»ներ այնքա՜ն շատ են որքան նախակրթարաններու մանուկները։

ՀՈԳԻԻ ԵՒ ՄԱՐՄՆԻ ՄԻՈՒԹԻՒՆ

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Մարդկային անձ»ը, ըստ Աստուծոյ պատկերին ստեղծուած արարած մըն է միանգամայն մարմնաւոր եւ հոգեւոր։ Աստուածաշունչը այս իրականութիւնը կ՚արտայայտէ խորհրդանշական լեզուով, երբ կը հաստատէ, թէ «Աստուած ստեղծեց մարդը երկրի հողէն, փչեց անոր ռունգերուն մէջ կենդանի շունչ եւ մարդը եղաւ կենդանի էակ» (ԾՆՆԴ. Բ 7)։

ԱՐԺԱՆԱՊԱՏՈՒՈՒԹԻՒՆ

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Աստուածային պատկերը ներկա՛յ է իւրաքանչիւր մարդուն մէջ։ Օժտուած հոգիով մը «հոգեւոր եւ անմահ», մարդկային անձը միակ արարածն է երկրի վրայ, զոր Աստուած ստեղծեց եւ ուզեց ինքնիրեն համար։

ԱՌՈՂՋ ՄԱՐՄԻՆ՝ ԱՌՈՂՋ ՄԻՏՔ

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Յաճախ կը յիշուի՝ թէ մարդ էակը մարմնով, միտքով եւ հոգւով «ամբողջ» մը կը կազմէ, եւ այս երեքը իրարմէ բաժնել եւ իրարմէ անջատ կերպով մտածել կարելի չէ, քանի որ անոնք իրար կը լրացնեն, իրար կ՚ամբողջացնեն։ Մարդ էակը առանց մարմնի, կամ առանց մտքի եւ կամ առանց հոգիի խորհիլ կարելի չէ եւ ան մարմնով, միտքով եւ հոգւով «մա՛րդ» է։

Էջեր