Արխիւ
Ամենայն Հայոց Տ.Տ. Գարեգին Բ. Կաթողիկոսը այս առաւօտ Վատիկանի մէջ հանդիպում մը ունեցաւ Հռոմէական Կաթոլիկ Եկեղեցւոյ Քահանայապետ Ֆրանսիսքոս Ա. Սրբազան Պապին հետ։ Քաղաքապետութեան համալիրէն ներս երկու հայրապետները ողջագուրուեցան եղբայրաբար։
Հարաւային Կովկասի նոր հաւասարակշռութիւններու ձեւաւորման գործընթացը կը զուգորդուի դիւանագիտական երթեւեկով:
Անգարա-Երեւան առանցքին վրայ միշտ սպասում: Ալիեւ որոշ չափով մեղմ խօսելէ վերջ դարձեալ սպառնաց: Փաշինեան Վիլնիուսի, իսկ Միրզոյեան Թեհրանի մէջ բարձրաձայնեցին հայկական կողմի այժմու մօտեցումները: Թիֆլիզ կը հիւրընկալէ եռակողմանի ռազմափորձեր:
ՍԱԳՕ ԱՐԵԱՆ
Մի քանի երեսակ ունի ռուսաց մեծ կայսրութիւնը։ Ինչպէս միւս բոլոր հզօր տէրութիւնները, այնպէս ալ Ռուսաստան «կը խաղայ» զանազան թելերու վրայ, միշտ ալ փորձելով նախ ոտքի մնալ, իր շահերը ապահովել ու պահել «ոսկեայ միջին»ը։
Նոպելեան կոմիտէն 2021 թուականի բժշկական մրցանակը շնորհեց երկու գիտնականներու, որոնցմէ մին հայ է։ Այսպէս, Նոպելեան բժշկական մրցանակի դափնեկիր դարձան Արտեմ Փաթափութեան եւ Տէյվիտ Ճիւլիուս, որոնք ուսումնասիրած են, թէ ինչպէս կենդանի օրկանիզմները կը զգան ջերմութիւնը։
Հայաստանի Հանրապետութեան նախագահ Արմէն Սարգսեան, Ամենայն Հայոց Վեհափառ Հայրապետը եւ Ամեն. Ս. Պատրիարք Հայրը ընդունելութեան ընթացքին «Օթէլ տը Ռիւսի»ի մէջ, Հռոմ։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Յաճախ խօսելով աշխարհայնացման սպառնացող աղէտին մասին կ՚անդրադառնանք պատուին եւ արժանապատուութեան սրբազան արժէքներու կորուստին՝ գուժելով անոնց անհետացող կարեւոր դերը մեր ներկայ սերունդի կեանքէն ներս:
ԱՆՈՒՇ ԹՐՈՒԱՆՑ
Ցուցասրահին կեդրոնը կար արեւմտահայ բանաստեղծ Սիամանթոյի մօր՝ Նազենի Եարճանեանի հարսանեկան զգեստը, որ Հայաստանի Պատմութեան թանգարանին նուիրած են Սիամանթոյի քրոջ՝ Զապէլ Համբարձումեանի ժառանգները:
ԳԷՈՐԳ ՊԵՏԻԿԵԱՆ
Տարիներէ ի վեր, գեղեցիկ աւանդութեան եւ օրէնքի վերածուած սովորութեան համաձայն, Հայաստանէն ներս, հոկտեմբերի առաջին կիրակին, յատուկ ձեւով եւ նոյնքան ալ պատշաճ, կը նշուի «Ուսուցիչի օր»ը: Այդ օր, լաւ առիթ է, որ երախտագիտական, շնորհակալական ու մեծարանքի խօսքեր կ՚ուղղեն հանրապետութեան բոլոր հին ու նոր ուսուցիչ-ուսուցչուհիներուն:
Գրաբարէ թարգմանեց՝
ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
Այստեղ երկու հարցում կ՚ըլլայ.
Ինչո՞ւ համար Քրիստոս աղօթեց՝ Հա՜յր, ազատէ՛ զիս, որովհետեւ ստոյգ գիտէր, թէ ինչ պիտի ըլլար, եւ դարձեալ՝ չէր ուզեր որ այն պատահէր:
Շաբաթավերջին Պարսելոնայի մէջ, Փետրալպեսի Ս. Մարիամ Աստուածածին կաթոլիկ եկեղեցւոյ մէջ հայածէս Ս. Պատարագ մատուցուեցաւ՝ ձեռամբ Արեւմտեան Եւրոպայի հայրապետական պատուիրակ Տ. Խաժակ Արք. Պարսամեանի։ Ներկայ էր նաեւ Ռումանիոյ հայոց թեմի առաջնորդ Տ. Տաթեւ Եպսկ. Յակոբեան։
Ամենայն Հայոց Տ.Տ. Գարեգին Բ. Կաթողիկոսը այսօր կը ժամանէ Հռոմ։ Ինչպէս հաղորդած էինք, Վեհափառ Հայրապետը յառաջիկայ օրերուն մասնակցութիւն կը բերէ Ս. Էճիտիօ միջազգային համայնքի տարեկան աւանդական խաղաղութեան աղօթքին եւ անոր յարակից կազմակերպուած հաւաքին։
ԱՐԱՄ ԱԲՐԱՀԱՄԵԱՆ
«Քաղաքացիական պայմանագիր»ական պատգամաւորներէն մին, որ կեներալի կոչում ունի, ի պատասխան կին լրագրողի մը՝ կորսնցուած տարածքներու մասին հարցումներուն, ձեռքերը պարզեր է անոր ուղղութեամբ ու բացագանչեր. «Երթայիք, պահէիք, չտայիք այդ տարածքները»։ Ի՞նչ խօսք, իշխանութիւնը որդեգրած է պարտութեան համար արդարանալու բաւական ինքնուրոյն մեթոտներ։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Մայր մըն էր. գեղադէմ, նոյնքան եւ աւելի խոցուած մայր մը, որ շինծու ժպիտին տակ կը փորձէր սքօղել զինք տոչորող ցաւն ու կսկիծը: Կենդանի մեռելութիւնը քաշկռտող շինծու ժպիտը կ՚ընդդիմանար լքումի ամօթին եւ այդ կեանքի պատիժը ստուերի մը պէս կը բարդուէր վիշտերուն վրայ:
ԱՆՈՒՇ ԹՐՈՒԱՆՑ
Ամերիկահայ գրող եւ թատերագիր Ուիլիըմ Սարոյեան 1972 թուականին ճամբորդութիւն մը կատարած է դէպի Մերձաւոր Արեւելքի երկիրներ, ուր հանդիպումներ ունեցած է ինչպէս հայ համայնքի, այնպէս ալ օտար շրջանակներու հետ: Սարոյեան եղած է Լիբանան, Պաղեստին, Սուրիա, այցելած է տարածքաշրջանի նշանաւոր քաղաքներ ու վայրեր:
ՊԻԱՆՔԱ ՍԱՐԸԱՍԼԱՆ
«Արեւմտեան ճակատին նորութիւն չկայ» (All Quiet on the Western Front) բեմադրիչ Լիուիս Մայլսթոնի կողմէ 1930-ականներուն նկարահանուած, Էրիխ Մարիա Ռեմարքի նոյնանուն վէպէն ներշնչուած շարժանկարն է, որու գլխաւոր դերակատարներն են Լիու Այրէս, Լուիզ Ուոլհէիմ, Սլիմ Սամըրվիլ, Ճոն Ուրայ եւ Ռէյմընտ Կրիֆին։ Շարժանկարը արժանացած է երկու Օսքար մրցանակի (լաւագոյն ժապաւէն, լաւագոյն բեմադրիչ)։
Երէկ, Թուրքիոյ Հայոց Պատրիարք Ամեն. Տ. Սահակ Ս. Արք. Մաշալեան Ֆէրիգիւղի Ս. Վարդանանց եկեղեցւոյ մէջ նախագահեց կիրակնօրեայ Ս. Պատարագին, որու ընթացքին իր պատգամը փոխանցեց ներկայ հաւատացեալ ժողովուրդին։
Պատրիարքական Աթոռի բարձր հովանաւորութեան ներքեւ եւ ՀԱՅՃԱՐ-ի նախաձեռնութեամբ կազմակերպուած Պալեաններու ոգեկոչման այս տարի մասնակցեցաւ Իսթանպուլի գլխաւոր քաղաքապետը:
Ամեն. Ս. Պատրիարք Հայրը մատնանշեց փոքրամասնութիւններու անհանգստութիւնը ատելութեան խօսոյթի բերումով՝ մինչդեռ որքան բաղձալի պիտի ըլլար անոնց կողմէ երկրին բերուած նպաստին շեշտուիլը: Էքրէմ Իմամօղլու խոստացաւ գործակիցներուն հետ քննարկել՝ քաղաքի պողոտաներէն մէկուն արքունի ճարտարապետներու անունը տալու հնարաւորութիւնը:
ԱՐԱ ԳՕՉՈՒՆԵԱՆ
«Ժողովուրդները՝ որպէս եղբայր, ապագայ երկրագունդը. կրօններն ու մշակոյթները երկխօսութեան մէջ» խորագրեալ միջազգային հաւաքը կը կեդրոնացնէ քրիստոնեայ աշխարհին ուշադրութիւնը: Մարդոց եւ կրօնի վերաբերեալ արդի խնդիրներուն շուրջ հեղինակաւոր կարծիքներու համադրութիւնը կը հարստացնէ լիարժէք համակեցութեան ամրապնդման ուղղեալ յանձնառութիւնները: Ցանկալի ապագայի բազմակողմանի որոնում՝ համատեղ տան նկատմամբ խնամքի լոյսին տակ:
Ամենայն Հայոց Տ.Տ. Գարեգին Բ. Կաթողիկոսը եւ Ամեն. Ս. Պատրիարք Հայրը Հռոմ կը ժամանեն՝ մասնակցելու համար Սուրբ Էճիտիօ համայնքի տարեկան աւանդական խաղաղութեան աղօթքին, որ նախատեսուած է պատմական «Քոլոսէում»էն ներս:
Վեհափառ Հայրապետը ելոյթով մը հանդէս պիտի գայ՝ հորիզոններու ընդլայնման ձօնուած ֆորումի ընթացքին, որու զեկուցողներու շարքին պիտի գտնուի Moderna-ի համահիմնադիր, ամերիկահայ գիտնական Նուպար Աֆէեան: Նորին Սրբութիւնը Վատիկանի մէջ առանձին հանդիպումներ պիտի ունենայ Սրբազան Պապին, Տիեզերական Պատրիարքին եւ Քենթըրպրիի Արքեպիսկոպոսին հետ:
ՍԱԳՕ ԱՐԵԱՆ
Արմատներով արցախցի, ամերիկաբնակ արձակագիր՝ Մարգարիտ Տէրանցի հետ ունեցանք հարցազրոյց մը, որուն սղագրութիւնը կը ներկայացնենք ստորեւ: